In een auto voor een garagebox aan de Spoorlaan in Etten-Leur bivakkeren al meer dan een jaar twee mensen. De gemeente zit met de situatie in de maag. ,,We zijn er al maanden mee bezig. Het is hopeloos."

Buiten is het ijzig koud. In een bestelwagen aan de Spoorlaan in Etten-Leur liggen twee oudere mensen te slapen. Zij knikkebollend met haar hoofd voor over. Hij met een jas over zich heen op de bestuurdersstoel. De auto draait stationair. Zo kunnen ze zich een beetje warm houden.

Hun bezittingen zijn opgeslagen in de garagebox waar de auto voor staat. Er naast is een tuintje aangelegd. In de vele terracotta potten bloeien viooltjes, groeien planten en proberen de eerste bloembollen uit de grond te kruipen. Een kabouter op een rek houdt toezicht. Een aandoenlijk tafereel als het niet zo schrijnend was.

De garagebox huurt het oudere echtpaar van een particulier. Praten willen ze niet. Vertrouwen in de overheid en andere instanties hebben ze niet. De achterdocht is groot. Het echtpaar vindt dat hen de afgelopen decennia veel onrecht is aangedaan.

Duidelijk is dat het stel in de jaren negentig bij de omlegging van de snelweg bij Etten-Leur hun vaste woonruimte daar heeft verlaten. Daarna volgden omzwervingen door West-Brabant. Zo woonden ze in Kruisland en later op een camping in Bergen op Zoom. En nu dus in een auto in Etten-Leur. ,,Ze slapen zeker al vijftien maanden in de auto", vertelt een medewerker van bloemist Jan Tit die een loods heeft op de parkeerplaats. ,,Wij beginnen hier om 04.00 uur 's morgens, we brengen bloemen naar de veiling. Ik ben soms blij als ik de motor hoor draaien. Ze zijn er in ieder geval nog, denk ik dan."

Buurtbewoner Peter van Leeuwen heeft meerdere keren aan de bel getrokken bij de gemeente en de politie. Hoezeer hij ook te doen heeft met de mensen, dit kan zo niet langer vindt hij. ,,Het kan toch niet dat we dit gewoon accepteren?" Er zijn geen sanitaire voorzieningen, geen gas, water en stroom. ,,Vorige week was het min zeven graden", vult zijn echtgenote Cynthia van Leeuwen aan. ,,Dan vriest het ook in die garage. Dat kan toch niet."

De gemeente heeft Van Leeuwen schriftelijk laten weten zich ook zorgen te maken. ,,De zaak heeft onze volledige aandacht. Helaas hebben onze inspanningen er nog niet toe geleid dat de situatie is veranderd", laat burgemeester Heleen van Rijnbach in de brief weten. ,,Er is een intensief begeleidingstraject opgezet voor deze mensen. Dat de situatie nog steeds voortduurt, komt mede door de keuzes die het echtpaar zelf maakt. Wettelijk gezien hebben zij ook het recht om hun eigen keuzes te maken."

Peter en Cynthia van Leeuwen kunnen dat maar deels begrijpen. ,,Deze mensen kleden zich om op straat, plassen tegen de muur en poepen in een emmer, ze gedragen zich alsof ze op een camping zitten en hebben een complete tuin aangelegd naast de garagebox. Dit tolereren we nu al bijna anderhalf jaar. Als wij een stukje gemeentegrond bij onze tuin trekken, mag dat toch ook niet? Waarom mogen zij dat dan wel?"

Slapen in een auto mag niet. En zomaar gemeentegrond gebruiken ook niet. Burgemeester Van Rijnbach geeft dat ruiterlijk toe. ,,Maar hier is niet sprake van een gewone situatie. Als ik ze wegstuur, gaan ze ergens anders staan. Nu hebben we de mensen in beeld. Maatschappelijk werk is er bij betrokken. Alle hulp is geboden, maar we kunnen het echtpaar niet dwingen. Ik kan ze niet bij hun jas pakken en ze verplichten in een beschikbaar huis te gaan wonen."

De gemeente Etten-Leur zit danig met de daklozen in hun maag. ,,We zijn er al maanden mee bezig. Het is hopeloos. Het gaat ons echt aan het hart en het baart ons veel zorgen", zegt burgemeester Van Rijnbach. ,,We vinden het vreselijk. Het echtpaar zit in onze gemeente. We voelen ons verantwoordelijk. We zoeken binnen de grenzen van de mogelijkheden om toch op te kunnen treden.

"Volgens Han Scholte, projectleider kwetsbare burgers van de GGD-West-Brabant is het belangrijk het vertrouwen te winnen. ,,Dit gun je niemand. Je wilt niet dat mensen leven in een garagebox of auto." Daklozen moet je bij de hand nemen. ,,Wekelijks contact onderhouden en vertrouwen winnen. Zo moeten we ze proberen uit deze situatie te halen."

Er zijn grenzen aan vrije wil. ,,Soms moet je daklozen tegen hun wil in bescherming nemen", verduidelijkt Scholte. ,,Bijvoorbeeld als het stevig vriest. Samen met politie en psychiater kun je daklozen dan tijdelijk onderbrengen in een opvang." Maar ook dat is slechts een tijdelijke oplossing.
Foto