Apen zijn fysiek in staat om verstaanbaar te spreken. Als hun hersenen daar geschikt voor waren, zouden ze waarschijnlijk kunnen praten. Hun spraakkanaal is in ieder geval bruikbaar om genoeg verschillende klanken te maken.

Dat concludeert een internationaal wetenschapsteam van onder meer de Vrije Universiteit Brussel (VUB). De onderzoekers beweren overigens niet dat een apengesprek net zo zou klinken als bij mensen.

Ondanks vele pogingen is het nooit gelukt chimpansees of andere apen te laten praten. Lang is aangenomen dat dat komt door anatomische beperkingen van het strottenhoofd, de tong en de lippen. Het onderzoeksteam onderzocht de spraakorganen met röntgenstraling en ontdekte dat die flexibeler zijn dan werd gedacht.

De onderzoekers maakten opnamen van de organen terwijl de apen geluiden maakten en ontwierpen een computermodel van het stembereik. Dat toonde volgens VUB-professor Bart De Boer aan dat apen eenvoudig duizenden verschillende woorden voort zouden kunnen brengen.

De film Planet of the apes waarin sprekende apen de macht hebben is niet eens zo ver gezocht, grapt de universiteit. De bevindingen verschijnen vandaag in het onlinetijdschrift Science Advances.

Er zijn in het verleden wel experimenten gedaan om mensapen onze taal te leren, maar die onderzoeken maakten altijd gebruik van handgebaren, voorwerpen en afbeeldingen. De experimenten toonden in een aantal gevallen aan dat de dieren in elk geval begrepen wat de woorden betekenden.

Het lukte de dieren om plaatsen en voorwerpen met elkaar in verband te brengen, zoals badkamer en tandenborstel. Ook lukte het om, middels afbeeldingen, aan te geven wat de aap in kwestie wilde. Zoals voedsel.

Zo slaagde dokter Francine Patterson erin om gorilla Koko op die manier zo'n 1.000 gebaren te leren en 2.000 Engelse woorden. Koko kreeg echter nooit de grammatica onder de knie en bleef in haar taalontwikkeling hangen op het niveau van een kind van 2 a 3 jaar oud.

Het bekendste voorbeeld is echter de bonobo Kanzi, die leerde communiceren via een bord met afbeeldingen. Het bord was verbonden met een computer die de afbeeldingen omzette in gesproken woord. Kanzi ontwikkelde zo een vocabulare en wist op die manier te communiceren met de onderzoekers. Ook was het dier in staat vragen te beantwoorden. Op honderden complexe vragen wist hij in 74 procent van de gevallen het juiste antwoord.
Filmpje