Baarle-Nassau en -Hertog hebben hun buik vol van vuurwerktoerisme. Pogingen om overlast te beperken zijn tot nu toe vruchteloos.

'Zwaar? Ach, wat is zwaar. Als je het zwaarste vuurwerk dat wij verkopen in je hand houdt als je het afsteekt, heb je die nog steeds hoor."

Bedrijfsleider Gijs ten Velde van Zena Vuurwerk in Baarle-Hertog kijkt de verslaggever doordringend aan. ,,Echt. Vergeleken met wat er tegenwoordig uit landen als Polen en Tsjechië hier naar toe komt, zijn dit lichte knallers."

Hoewel de jaarwisseling nog even op zich laat wachten, is het al aardig druk in het winkeltje, net over de grens in de Belgische enclave Baarle-Hertog. Druk met Nederlanders die flink inslaan. Tassen vol met het zwaardere knalspul, zoals de Scorpio en de Dragon, gaan er over de toonbank. De relatieve drukte bij Zena vuurwerk en de vijf andere 'pyroshops' in de enclave is nog niets vergeleken bij de echte topdagen. Dan staat het verkeer in de Kapelstraat in het dorp, the place to be als je van vuurwerk houdt, helemaal vast.

Zo erg dat de burgemeester van Baarle-Hertog begin deze maand maatregelen aankondigde. Vanaf medio december tot aan de jaarwisseling mag er nog maar in één richting door de straat gereden worden. Wie zich daar niet aan houdt, kan rekenen op een gepeperde boete.

Het vuurwerktoerisme is de gemeentebesturen van de beide Baarles al jarenlang een doorn in het oog. Het hele jaar door rijden bestelauto's, volgeladen met knalspul, af en aan door de beide dorpen, want de Belgische vuurwerkwinkels zijn immers het hele jaar open. Pogingen om de overlast te beperken haalden tot nu toe weinig uit. Sterker, in de strijd tegen de vuurwerkoverlast kreeg het gemeentebestuur van Baarle-Nassau nog niet zo lang geleden een fikse tegenvaller te verwerken.

Loots Vuurwerk, een andere pyroshop in Baarle-Hertog, wilde een nieuwe vuurwerkopslagplaats bouwen, maar kreeg daar van het gemeentebestuur geen toestemming voor.

De ondernemer, niet voor één gat te vangen, stapte doodleuk naar de eigenaar van een adres in dezelfde straat als zijn vuurwerkwinkel, maar dan aan de Nederlandse kant, in Baarle-Nassau. Met succes, daar kon hij wel een opslagplaats openen.

Het gemeentebestuur van Baarle-Nassau reageerde woedend, maar kon niet anders dan de opslag toestaan omdat het toen nog geldende bestemmingsplan de opslag van vuurwerk toestond. De gemeente besloot direct het plan aan te passen. Maar net voordat dat van kracht werd, stond vuurwerkhandelaar Original Fireworks uit Maaseik op de stoep. Of die ook vuurwerk kon opslaan in Baarle-Nassau? Maximaal 10.000 kilo in een bedrijfsverzamelgebouw in de dorpskern.

Baarle-Nassau weigerde, waarop Original Fireworks naar de rechter stapte. Die liet vorige maand weinig heel van de weigering en stelde het bedrijf volledig in het gelijk. De gemeente ging niet in beroep.

,,Volgens de letter van de wet mochten we niet weigeren'', verzucht burgemeester Marjon de Hoon-Veelenturf. ,,Maar er is ook nog zoiets als de geest van de wet.'' Ze wijst op de parkeerplaats bij het bedrijfsverzamelgebouw. ,,Daar komt iedereen. Ook de moeder met haar dochter die daar nietsvermoedend ballonnen komt kopen. De geest van de wet is toch dat wij onze burgers willen beschermen?''

De rechter oordeelde anders, maar de burgemeester weigert de strijd tegen de vuurwerkoverlast op te geven. En vindt tegenwoordig haar collega in Baarle-Hertog, Leo van Tilburg, aan haar zijde.

Die wil de vuurwerkwinkels in het dorp naar een nieuw industrieterrein buiten het dorp verplaatsen. De Hoon is optimistisch. Temeer omdat in juli volgend jaar de Europese richtlijnen voor vuurwerk ook in België gaan gelden. En dat betekent dat er bij onze zuiderburen minder zwaar vuurwerk verkocht mag worden.

,,Dat is een enorme stap in de goede richting, waardoor het vuurwerkprobleem hier in Baarle flink verminderd kan worden.''

Nog liever zou De Hoon zien dat België, net als Nederland, de verkoop beperkt tot een paar dagen in het jaar in plaats van het hele jaar door. ,,Dat zou geweldig zijn. Maar daar ga ik helaas niet over", zegt ze lachend. Vuurwerkverkoper Ten Velde is minder overtuigd van de goede afloop. ,,Dan halen de mensen vuurwerk uit Polen en Tsjechië, wat veel gevaarlijker is. Is dat wat we willen?''
Foto