Is er nou iets aan de hand, of staan ze gewoon te zwaaien? Dat was Anna's eerste gedachte toen ze gisteren vier mannen in het water zag. Drie van hen moest ze even later, met gevaar voor eigen leven, de kant op sleuren. Haar waarschuwing: "Mensen, blijf alsjeblieft opletten. Het is een cliché, maar elke seconde telt."

Anna Reitsma zat met haar 6-jarige dochtertje en een vriendje bij recreatieplas De Waaij in Westervoort, vlak bij haar huis. Ze komt er vaak – dus ze weet als geen ander dat de bodem van de plas plotseling steil afloopt naar beneden.

"Ze stonden al een tijdje in het water, ik had het niet zo in de gaten. Tot één van hen met zijn armen begon te zwaaien. Ik dacht: staan ze maar wat te geinen, of is het helemaal mis?"

Het was dus het laatste. Gelijk namen haar reflexen het over: ze rende het water in. "Ik heb de eerste eruit gevist en ging zo snel mogelijk terug voor de anderen. Gelukkig schoot toen een andere vrouw te hulp: nummer twee en drie waren veel te zwaar voor mij. Dus die hebben we met zijn tweeën op de kant gekregen."

Ze was op het verkeerde been gezet doordat de mannen niet schreeuwden. Van een afstandje leek van paniek geen sprake. Mogelijk was de taalbarrière daarvan de oorzaak: het bleek te gaan om Syrische asielzoekers. "De vierde sprak een klein beetje Engels, die heb ik naderhand geprobeerd duidelijk te maken hoe ernstig de situatie was."

'Hoestend en proestend' waren de mannen de wal op gekomen, vertelt Anna. "Ze zaten er wat bleekjes bij." Ze weet zeker: was ze vijf seconden later in actie gekomen, dan was het verkeerd afgelopen. Toen ze zich dat realiseerde, schoot ze uit haar slof. "Ik ben achteraf zo boos op ze geworden, dat ze vast wel hebben meegekregen dat het goed mis was."

Nu wil ze, juist omdat verdrinkingen onder asielzoekers geregeld voorkomen, anderen graag waarschuwen. De 'heel lelijke reacties op vluchtelingen' die ze naar aanleiding van haar verhaal soms leest, maken haar verdrietig. "Daar is het me natuurlijk niet om te doen."

Kijk gewoon om je heen: dat is haar belangrijkste advies. "Laat je niet misleiden, zo van: o, dat zijn volwassenen, dat zit wel goed. Als je het niet vertrouwt, vraag dan gewoon of ze kunnen zwemmen. Dat is beter dan aan de kant blijven zitten. Want voor je het weet, ben je te laat."

Ze heeft intussen contact gehad met de politie. Het is bekend wie de mannen zijn; Anna zal ze later mogelijk nog ontmoeten. "Ik wil toch nog even sorry zeggen dat ik zo kwaad werd. Maar dat was ook een beetje een eerste schrikreactie. Ik stond op mijn benen te trillen."