Het is de droom van iedere archeoloog of ontdekkingsreiziger: het ontdekken van een verborgen stad. Maar waar begin je met zoeken? Een groep archeologen heeft misschien wel het antwoord. Door duizenden kleistenen uit het bronzen tijdperk te analyseren kunnen ze nu een ruwe schatting maken van waar de verborgen steden moeten liggen.
De Washington Post meldt dat een internationaal team van archeologen ruim 12.000 oude kleistenen, die zijn gevonden in de oude stad Kanesh (in het huidige Turkije) heeft geanalyseerd. De stenen waren beschreven met spijkerschrift, een van de oudste bekende schriften.
De kleitabletten zijn onder meer beschreven door handelaren en bevatten allerlei informatie zoals handelsregisters, waardestijgingen en -dalingen en zelfs huwelijksdocumenten. Ook staan er routebeschrijvingen op naar andere steden waarmee handel werd gedreven. Uiteindelijk is het de combinatie van de routebeschrijvingen en de handelsgegevens die ervoor heeft gezorgd dat de archeologen nu een grove schatting kunnen maken van waar andere oude steden hebben bestaan.
Een team van wetenschappers heeft de enorme schat aan informatie verzameld van de kleitabletten, gedigitaliseerd en gecodeerd. Zo konden ze allerlei berekeningen loslaten op de verkregen gegevens. Van al die gegevens hebben ze achterhaald dat er in die tijd, in het koninkrijk van Assyrië (nu grotendeels gelegen in Turkije en Syrië) tussen 26 steden handel werd gedreven. Van vijftien van die steden was de locatie al bekend, maar van de andere elf nog niet.
De wetenschappers hopen met hun ontdekking bij te dragen aan nieuwe opgravingen, en aan meer kennis over het bronzen tijdperk. Daarbij willen ze laten zien dat we ook nu nog kunnen profiteren van wat onze voorouders 4.000 jaar geleden in het spijkerschrift aan elkaar meldden. Een goede documentatie blijkt ook eeuwen later dus nog zijn vruchten af te werpen.
Foto@Emmo: Dat gedoe met al die formuliertjes is inderdaad vaak een probleem. Veel organisaties zitten in de overgang van analoge naar digitale informatie en niet iedereen pakt dat even handig aan.
Meestal komt het erop neer dat een veranderingstraject niet organisch mag plaatsvinden, maar er in korte tijd doorheen gedrukt moet worden. Met als gevolg dat het vaak slecht voorbereid is, niet de goede middelen worden gebruikt, het systeem slecht is toegesneden op de gebruiker (geen hulpmiddel maar een dwangbuis) en het personeel dat ermee moet werken daardoor niet enthousiast wil meehollen in de waan van het nieuwe systeem.
Daar komt nog bij dat tegenwoordig iedere scheet moet worden geadministreerd, want men is ó zo bang dat iets niet met de kleinste details kan worden verantwoord.
Maar te veel informatie is ook niet goed.
Als we over 50 jaar terugkijken, zullen we waarschijnlijk moeten concluderen dat de jaren 1990-2020 (of later) de slechtst gedocumenteerde zijn van de afgelopen paar eeuwen.
Quote
@Emmo:
En zonder dat is een efficiënt zoeksysteem simpelweg onmogelijk.
Dat is niet waar. In de meeste 19e-eeuwse rijksarchieven is zo'n beetje alles terug te vinden, als je maar weet hoe het systeem in elkaar zit.
.
Laatste edit 23-11-2017 12:49
@Emmo: Ik heb zomaar het idee dat je gelijk hebt.
Vooral nu steeds meer organisaties hun uitvoerende medewerkers zelf verantwoordelijk maken voor de archivering van hun producten, en en passant de vakspecialisten afschaffen. Ik ken legio voorbeelden van zelfgefabriceerde, verkeerde documentbeschrijvingen die het stuk de facto onvindbaar maken.
En die ten naaste bij onbeperkte middelen zijn ook heel kwetsbaar. Het is zelfs al zo ver gekomen dat ik bij een haperende internetverbinding mijn werk niet eens meer kan doen. (En dat is me de laatste maand al twee keer overkomen.) En dan heb ik het nog niet eens over cybercriminaliteit.
Ook vroeger kon natuurlijk iets gebeuren, meestal in de vorm van brand, oorlogsgeweld of een dergelijke fysieke calamiteit, maar dat was nogal zeldzaam en altijd lokaal. Onze webbased wereldorde gaat echter bij een flinke zonnestorm behoorlijk op tilt en de gevolgen zijn niet te overzien.
@Emmo: Slechte backward compatibility is inderdaad een probleem bij digitaal erfgoed. Als die er niet (meer) is, of als de informatie slecht of niet op tijd is geconverteerd, heb je een probleem. Vaak is het moeilijk om nog aan de benodigde soft- en hardware te komen.
Ik weet bijvoorbeeld dat er nog bevolkingsadministraties bestaan op ponskaarten, zonder de benodigde spullen om die te kunnen lezen. Of een hele bedrijfsadministratie op Wang met een vergelijkbaar probleem.
Gelukkig wordt aan dit probleem tegenwoordig meestal op tijd voldoende aandacht besteed. Maar er liggen inmiddels al aardig wat problemen uit het nabije verleden te wachten op een oplossing.
@Jura6: En de Duitsers kunnen het weten. Die hebben het hele systeem tenslotte verzonnen.
Laatste edit 24-11-2017 09:54
aan.