Wetenschappers trekken die conclusie nadat ze uitzochten in hoeverre auto’s gerecycled worden. Tot hun verbazing bleken tal van zeldzame metalen – waaronder dus ook goud – gewoon met de auto waar zij deel van uitmaken op de schroothoop te eindigen. “Onze berekeningen laten zien dat de hoeveelheid goud in afgedankte voertuigen nu van dezelfde orde is als de hoeveelheid goud in elektrisch en elektronisch afval,” vertelt onderzoeker Maria Ljunggren Söderman. “Die toename kunnen we niet negeren.”
En goud is niet het enige kostbare metaal dat we in toenemende mate zomaar weggooien. Ook het vrij zeldzame neodymium wordt zomaar afgedankt. Het is extra zorgwekkend als je bedenkt dat de hoeveelheid van dit zeldzame metaal in onze auto’s alleen maar toeneemt: naar schatting herbergen alle Europese auto’s samen in 2020 zo’n 18.000 ton neodymium. Dat is zo’n negen keer meer dan in 2000 het geval was.
Al met al wordt maar een klein deel van de schaarse metalen die in de auto verwerkt zitten, gerecycled, zo moeten de onderzoekers concluderen. En dat is ergens ook wel te verklaren. Eén enkele auto herbergt heel weinig zeldzame metalen en dan zitten ze vaak ook nog her en der verspreid in de auto verwerkt. Neem bijvoorbeeld goud: een nieuwe auto herbergt ongeveer 2 gram van dit materiaal, dat over tientallen componenten verspreid is. Wat ook niet helpt, is dat er als het gaat om het recyclen van zeldzame metalen in auto’s – in tegenstelling tot dezelfde metalen in elektrisch en elektronisch afval – eigenlijk geen Europese regelgeving is. Ljunggren Söderman hoopt dat haar studie daar verandering in gaat brengen. “De autoindustrie en de recycling- en materialenindustrie moeten samen gaan werken om ervoor te zorgen dat er iets gebeurt. Het moet mogelijk zijn om meer te doen dan nu, dat is tenslotte ook gelukt met elektrisch en elektronisch afval.”
Om mensen meer bewust te maken van de zeldzame metalen die we weggooien en bedrijven te helpen om deze te recyclen, heeft Ljunggren Söderman een database aangemaakt waarin metalen van het moment dat ze op de markt komen tot aan het moment dat ze worden afgedankt, gevolgd worden. In de database zijn naast de metalen in voertuigen ook metalen in elektrische en elektronische apparaten opgenomen. “De belangrijke en schaarse metalen in onze producten nemen substantieel toe en de meeste gevallen gebruiken we ze maar één keer. Dat moet worden aangepakt, omdat deze metalen nodig zijn voor veel duurzame technologische oplossingen.”