Oud-militair Andries Kaptijn (45) raakte zwaar getraumatiseerd en volledig afgekeurd na uitzendingen naar Bosnië en Afghanistan. Het enige dat hem rust geeft is wandelen op de hei, samen met zijn honden. En nu mag hij daar schaapsherder worden.

"Het voelt alsof je een harnas uittrekt." Zo omschrijft Andries het gevoel dat hij heeft als hij met zijn honden op de heide in Oirschot is. Het gebied is een militair terrein dat nauwelijks gebruikt wordt. Ook al heeft hij door zijn tijd in het leger een zware stressstoornis opgelopen, juist op een oefenterrein van Defensie komt hij het meest tot rust.

Toen hij volledig arbeidsongeschikt werd verklaard door zijn chronische stresssyndroom, was dat zwaar om te accepteren. "Het hele gezin moest zich aanpassen", vertelt zijn vrouw Nancy. "En dat is lastig met twee thuiswonende pubers."

PTSS staat voor posttraumatisch stresssyndroom. Het kan ontstaan na het meemaken van ernstige traumatische gebeurtenissen.

Ongeveer 7 procent van de Nederlanders krijgt PTSS. Volgens Defensie lijden zo'n 2 tot 3 procent van de teruggekeerde militairen aan symptomen van het stresssyndroom.

Andries is als militair drie keer uitgezonden. Eén keer naar Bosnië en twee keer naar Afghanistan. Daarna merkte Nancy dat hij nachtmerries kreeg en snel opvliegend was. Verder moest alles van hem in de 'veilige modus', vertelt ze. "Als we dan ergens heen gingen, moesten we bijvoorbeeld altijd een andere route nemen. Dat heeft hij in het leger geleerd."

Het gezin koos een stopwoord om te gebruiken als de situatie te heftig werd. "Zodra één van ons dat zei, vertrok Andries naar boven of naar buiten met de honden." Al wandelend op de heide, voelde hij voor het eerst een last van zijn schouders vallen.

Drie jaar geleden kwam Andries met het idee om schaapsherder te worden. "Als ik toch nog iets zou kunnen, zou ik graag met schapen willen rondlopen", vertelde hij aan zijn vrouw.

Met hulp van goede vriend Tom werd er een stichting opgericht: de Eerste Compagnie van het Verloren Schaap. Ook werd er een folder gemaakt om Defensie te overtuigen om op een door hen nauwelijks gebruikt stuk hei schapen te hoeden. En na drie jaar is dat overtuigen eindelijk gelukt.

"Toen we goedkeuring kregen, viel alle spanning bij Andries weg", zegt Nancy. "Ik zag de blik in zijn ogen veranderen en hij was ontzettend blij."

Andries gaat nu eerst beginnen met het hoeden van zes schapen. Elke dag gaat hij een paar uur naar het gebied. Maar als hij een hele slechte dag heeft, vangt Nancy het werk op met iemand anders die kan inspringen.

Opvallend genoeg voelt Andries zich op militair gebied juist het veiligst. "Als hij hier vroeger aan het werk was, was dat terrein het oefenterrein", vertelt Nancy. "Het is bekend en veilig gebied waar hij voor zijn gevoel kan verdwijnen."

De legerhelikopters die boven hem vliegen of de schoten van zijn oefenende oud-collega's storen hem niet. "Maar vuurwerk is dan weer een geluid waar hij niet tegen kan."

Het allermooiste vindt Andries het beleven van de seizoenen en de natuur. Hij is dan ook heel blij dat hij in het gebied schaapsherder mag worden. "Het voelt alsof er licht is aan het einde van de tunnel", vertelt hij. "En daar hebben we met z'n allen naartoe gewerkt."

Dat gevoel deelt Nancy. "Het is zo fijn om samen weer positief bezig te zijn. We hebben eindelijk weer hoop."
Foto