Nieuw onderzoek suggereert dat de mensachtige wel heel snel tevreden was.

Australische onderzoekers trekken die conclusie op basis van onderzoek op het Arabisch Schiereiland. Daar troffen ze onder meer stenen gereedschappen van Homo erectus aan. En die stenen gereedschappen vertellen ons dat Homo erectus niet van moeite was.

Zo lijkt het erop dat de mensachtigen – die tussen 1,9 miljoen en 140.000 jaar geleden leefden – zowel bij het zoeken naar stenen waar ze gereedschappen van konden maken als bij het maken van stenen gereedschappen al snel tevreden waren. “Het lijkt er echt niet op dat ze het uiterste van zichzelf vroegen,” stelt onderzoeker Ceri Shipton. “Ik heb niet het idee dat het verkenners waren die hun grenzen opzochten.”

Shipton baseert die conclusie onder meer op de kwaliteit van de stenen gereedschappen van Homo erectus. “Om hun stenen gereedschappen te maken, gebruikten ze gewoon stenen die rond hun kamp lagen en die waren doorgaans van veel slechtere kwaliteit dan de stenen die latere makers van stenen gereedschappen gebruikten.” En het was echt niet zo dat Homo erectus bij gebrek aan betere stenen genoegen moest nemen met stenen van lagere kwaliteit. “In het gebied waar wij naar keken was er op geringe afstand, op een klein heuveltje gesteente van een hogere kwaliteit te vinden. Maar in plaats van die heuvel op te lopen, gebruikten ze gewoon de stukjes die naar beneden gerold waren en aan de voet van de heuvel lagen.” Shipton wijst erop dat er geen enkel spoor van activiteit gevonden is op de heuvel. “Geen objecten en geen bewijs dat ze er gesteente wegvoerden. Ze wisten dat het daar was, maar omdat ze genoeg grondstoffen hadden, lijkt het erop dat ze zoiets hadden van: ‘waarom zouden we moeite doen?’.”

Het staat in schril contrast met de aanpak van andere, later levende makers van stenen gereedschappen. Denk aan vroege Homo sapiens of Neanderthalers. Zij beklommen bergen om stenen van hoge kwaliteit te vinden en transporteerden het over lange afstanden.

Homo erectus stierf uiteindelijk uit. En hun luiheid heeft daarin waarschijnlijk wel een rol gespeeld, zo denkt Shipton. Want ook toen het klimaat waarin Homo erectus leefde, veranderde – hun leefgebied werd woestijnachtig – deed de ‘luie’ mensachtige er geen stapje bij. “Sedimenten laten zien dat hun omgeving veranderde, maar zij bleven dezelfde dingen doen met hun gereedschappen. Er was geen vooruitgang en hun stenen gereedschappen bevinden zich nooit ver van deze droge rivierbeddingen (…) Ze waren niet alleen lui, maar ze waren ook conservatief.”