Dankzij een nieuw materiaal, verdwijnen militaire wagentjes en parachutes na hun missie als sneeuw voor de zon.
‘Dit is niet het soort materiaal dat maanden nodig heeft om af te breken, zoals het klassieke biologisch afbreekbare plastic. Deze polymeer verdwijnt meteen na contact met zonlicht of een druk op de knop’, zegt chemicus Paul Kohl. In opdracht van het Amerikaanse Departement van Defensie ontwierp zijn onderzoeksteam een materiaal dat geschikt is voor voertuigen of elektronische sensoren die na gebruik geen sporen nalaten.
Gecontroleerd smelten
Het geheim van deze verdwijntruc ligt in de ‘plafondtemperatuur’. Warmt het materiaal op tot boven die grens, dan valt het materiaal uit elkaar. Dat komt doordat het een polymeer is, een ketting van afzonderlijke schakels of monomeren. Elke polymeer heeft een plafondtemperatuur waarbij de schakels van elkaar loskomen. Bij de meeste polymeren die wij gebruiken ligt de plafondtemperatuur boven de omgevingstemperatuur. Bovendien zijn ze erg stabiel, waardoor ze zelfs bij hoge temperaturen traag afbreken. Het materiaal van Kohl en zijn collega’s heeft niet alleen een lage plafondtemperatuur; één brekende keten stimuleert ook de afbraak van andere.
Het afbraakproces gecontroleerd starten kan bijvoorbeeld met een inwendige warmtebron die gestimuleerd wordt door het licht. In aanraking met licht van de juiste golflengte begint dat materiaal de rest af te breken. Voor het prototype was dat bijvoorbeeld UV-licht. ‘We konden eraan werken in een kamer die verlicht was met licht van andere golflengten. Wanneer we het materiaal naar buiten brachten, brak het zonlicht het af’, zegt Kohl. In de praktijk kan een voertuig dat ‘s nachts gebruikt wordt, verdwijnen met de opkomende zon. In tussentijd moet de gebruiker het wel in het donker bewaren.