Het jaar 2020 heeft al veel nieuwe woorden opgeleverd. Een daarvan: 'kappertoerisme', een begrip over Belgen die de grens over gaan om zich in Nederland te laten knippen. Nederlandse kappers in grensgemeenten zien een toename aan Belgische klanten, nu kappers in Vlaanderen al wekenlang gesloten zijn.

"Het is een gekkenhuis hier", vertelt Kitty Borrenbergs van kapsalon Borrie in Luyksgestel. "We hebben extra personeel in moeten zetten om de drukte aan te kunnen."

Luyksgestel ligt op een paar kilometer van het Belgische Lommel. "Met de auto is het 2 minuutjes rijden naar de grens", zegt Borrenbergs. Daarom heeft kapsalon Borrie normaal ook al Belgische klanten. Toen vier weken geleden de eerste 'extra' Belgen belden, stonden de kapster en haar man voor een dilemma. "We willen dat iedereen voorzichtig is en vroegen ons daarom af of we dat extra verkeer wel wilden veroorzaken. Daar hebben we een avondje over gebrainstormd."

Uiteindelijk besloten de ondernemers dat de Belgen welkom zijn. "Twintig meter verderop is een grote supermarkt, waar ze sowieso al heen gaan. Als wij nee zeggen, zoeken ze wel een andere salon."

Borrenbergs ziet ongeveer vijftien extra Belgische klanten per week. Ze let er wel op dat haar vaste klanten nog een plek kunnen krijgen. "Die gaan voor. We merken dat we nu ook wel nee moeten gaan zeggen richting de feestdagen, onze drukste periode."

Ook Channah Schoutese van salon Bibob in Maastricht wil dat haar vaste klanten ondanks de Belgische drukte nog een plekje kunnen krijgen. "De laatste weken komen hier steeds meer Belgen. We hadden altijd al vaste Belgische klanten, we zitten op vijf minuten van de grens, maar nu krijgen we opeens telefoontjes met: 'mijn buurvrouw wordt bij jullie geknipt, mag ik ook komen?'"

De Belgische kapper Luc Margiela, die een kapsalon heeft in Genk, hoopte hierop in te spelen door een pop-upwinkel in Maastricht te openen. "Ik zie mijn klanten tien kilometer verderop in Maastricht naar de kapper gaan. Dat is heel frustrerend."

Met drie collega's wilde hij zijn klandizie daarom kunnen opvangen in een eigen zaak op Nederlands terrein, maar daar kwam zoveel kritiek op dat hij heeft besloten om de pop-up-winkelplannen te annuleren. "Van alle kanten kregen wij kritiek. Van klanten, niet-klanten, politiek, andere kappers. We zouden het virus zo niet bestrijden. Uiteindelijk hebben we ons erbij neergelegd, want deze kritiek is ook niet goed voor mijn klandizie als de zaak weer open mag."

Margiela hoeft niet bang te zijn dat hij klanten kwijtraakt. Want je merkt dat de Belgische klant echt een tijdelijke is, zegt Schoutese uit Maastricht. "Ze houden heel erg vast aan: mijn kapper doet het zus of zo. Als het daar weer opengaat, komen ze echt niet meer terug. Dan gaan ze gewoon in de buurt."

Dat herkent een kapper uit Zeeuws-Vlaanderen, die liever anoniem wil blijven. "De Belgische klanten vertellen mij hoe ik het moet doen. Het grootste deel woont zo ver weg, die klanten komen niet nog een keer."

De kapper in het zuidelijkste puntje van Zeeland zegt dat sommige Vlaamse klanten het kappersbezoek inmiddels zien als uitje. "Laatst moest ik een afspraak van een Belgische klant annuleren omdat mijn werknemer ziek was. Reageerde ze helemaal gepikeerd omdat ze een hotelovernachting erbij had geboekt. Ze wilde ook nog een hapje eten hier." Of de klanten nemen hun partner mee, terwijl dat tegen de regels is. "Dan willen ze een kopje koffie hier drinken."

De ondernemer krijgt naar eigen zeggen ruim tien telefoontjes per week van potentiële nieuwe klanten, die worden doorverwezen via kappers in Sluis, die het veel te druk hebben. "In de basis willen wij deze klanten gewoon helpen. Ze zijn zeer welkom. Wij vragen ze alleen om begrip te hebben voor onze situatie en dat eigen klanten voor gaan. Vaak snappen ze dat niet en zijn ze geïrriteerd."

Borrenbergs in Luyksgestel is juist wel blij met de drukte. De lockdown van het voorjaar heeft hard toegeslagen. "Die sluiting heeft ons heel veel spaargeld gekost. We zijn blij dat we nu deze extra slag kunnen maken."

En soms komen de klanten net op tijd, zegt Schoutese. "Met een mega-uitgroei of met een kapsel waarbij ze zelf de schaar hebben gepakt. Dan is het goed dat ze langskomen, want gelukkig kunnen we dat dan nog net op tijd herstellen."