Probiotica zijn gezond en de term doet het uitstekend in de reclame. Maar sommigen gaan net dat stapje verder in hun liefde voor de menselijke darmflora. Zo bestaat er zelfs yoghurt en worst met menselijke bacteriën.
We associëren bacteriën meestal met ziektes en infecties, maar eigenlijk hebben ze ook een heleboel ‘goede jongens’ in hun rangen. En velen daarvan leven in ons lichaam in de vorm van het menselijk microbioom. Vooral ons darmkanaal zit vol met triljoenen bacteriën die essentieel zijn voor onze vertering. Daarbovenop bieden ze ook nog enorm veel voordelen voor de gezondheid.
We dragen onze kleine vrienden al van zeer jonge leeftijd in ons mee. Sommige studies suggereren dat we het microbioom al ontwikkelen in de baarmoeder, waarbij we onze bacteriën via de placenta krijgen. Anderzijds helpen we hun ontwikkeling ook met wat wij eten, bijvoorbeeld door voldoende vezels te eten. We kunnen hun rangen ook versterken door goede bacteriën op te nemen uit probiotica.
Daarom worden er nieuwe en inventieve manieren ontwikkeld om meer probiotica in ons eten te krijgen, vermits deze micro-organismen voor de meeste mensen een schat aan gezondheidsvoordelen bieden. Yoghurt is een van de belangrijkste bronnen van deze nuttige probiotica. Maar wist je dat je ook yoghurt met menselijke bacteriën kunt kopen? Er bestaat een kokosyoghurt met 25 miljard goede bacteriën per portie, grotendeels afkomstig uit menselijke bacteriën.
Eerst terug naar de ‘normale’ bacteriën in onze voeding. Waarom eten we producten als yoghurt? Ten eerste voor de smaak, maar yoghurt zit ook vol met probiotica. Zoals eerder uitgelegd, zijn dat levende bacteriën en schimmels die goed zijn voor onze gezondheid, vooral voor onze spijsvertering. Probiotica vind je in allerlei voeding, zoals kefir, zuurkool en zelfs pure chocolade.
Voedingslabels, vooral die op yoghurt, scheppen graag op met de duizenden en zelfs miljoenen en miljarden levende bacteriën die het product bevat. Je kunt je daardoor afvragen of de aangeprezen gezondheidsvoordelen wel echt zijn en niet louter een marketingtrucje. En dat niet alleen, dergelijke cijfers kunnen ook heel vies klinken in de oren van iemand die bacteriën altijd heeft geassocieerd met iets onhygiënisch en ongezond.
De wetenschap is in ieder geval een verdediger van probiotica. Zoals eerder vermeld, leven er in ons lichaam zo’n 39 triljoen verschillende bacteriën, met enkele triljoenen alleen al in onze darmen. Met dat in gedachten zou het aantal dat we met één portie yoghurt binnenkrijgen slechts een druppel zijn in de bacteriënoceaan dat ons menselijk lichaam is. Maar de vraag is: zou jij zo ver gaan in de gezondheidsgekte om goede bacteriën van andere mensen te eten?
Laten we even terugdenken aan vroeger: wie herinnert er zich nog de tijd dat sommigen nooit konden genieten van yoghurt of cheesecake, gewoon omdat ze lactose-intolerant waren? Wie had er geen vriend of vriendin die die lekkernijen eigenlijk niet mocht eten, maar het lekker toch deed om dan achteraf snel wat Lactase-pillen te slikken?
Vandaag zijn er steeds meer nieuwe alternatieven. Die worden met open armen ontvangen door wie last heeft van lactose-intolerantie, maar ook door het groeiende aantal vegans. De vraag is of ook de innovatieve producten met menselijke bacteriën ook zo hartelijk verwelkomd worden.
Hoe tegenstrijdig het ook mag klinken: producten met menselijke probiotica zijn wel degelijk veganistisch (hoewel vegans en ook niet-vegans misschien aanvankelijk niet zo happig zullen zijn bij het idee van menselijke bacteriën op hun bord).
Is het ethisch verantwoord om andermans bacteriën op te eten?
We kunnen argumenteren dat je sowieso al speeksel uitwisselt met andere mensen wanneer je zoent, dus zijn enkele van hun darmbacteriën dan zo anders? Bovendien zijn er nog etenswaren waarvoor er al eeuwenlang menselijke bacteriën gebruikt worden. Sake bijvoorbeeld wordt al sinds de zevende eeuw gefermenteerd met menselijk speeksel!
We zijn eigenlijk nog maar net begonnen met het verzinnen van nieuwe en inventieve manieren om voeding met probiotica te vervaardigen. En het werken met probiotica uit het menselijk lichaam, is ook nog gloednieuw. Een voorbeeld: een team van Spaanse onderzoekers maakte worstjes met verschillende bacteriën afkomstig uit volle babyluiers. Voor alle duidelijkheid: de worst zelf bevat geen baby-uitwerpselen. De wetenschappers isoleerden enkel de specifieke benodigde bacteriënstammen, wat neerkomt op een heel klein staal. Die mochten zichzelf vervolgens vermenigvuldigen in petrischalen tot er genoeg waren om in worstjes te draaien. Deze zijn niet enkel onschadelijk, maar kunnen zelfs heilzaam zijn! De vreemde afkomst van deze worstjes vergeten, is echter niet zo eenvoudig…
Het menselijk microbioom bevat tal van gezonde bacteriën die aan onze kant staan. De moderne technologie begint nog maar net te profiteren van deze schat aan voedingsstoffen: hergebruiken wat er binnen in ons leeft om voedingsproducten aan te vullen of zelfs helemaal na te maken. Het klinkt allemaal misschien nogal vreemd, maar is dat niet zo voor alle “out of the box” innovaties?