In Noord-Nederland rijdt sinds begin april 2020 een gloednieuwe Mercedes C300 van de politie rond. De undercover wagen wordt vooral ingezet voor snelheidscontroles. Maar er is iets geks met de wagen aan de hand. Volgens de officiële documenten zou de Mercedes in een jaar tijd geen enkele kilometer hebben gereden, maar dat klopt niet.
Dat meldt Sikkom. Politieauto’s worden bij ingebruikname altijd geijkt op de snelheid door een onafhankelijke organisatie. Dat moet, omdat ze worden gebruikt om mensen op de bon te slingeren die te hard rijden. Dan moet het zeker zijn dat de snelheid van de politieauto in ieder geval klopt. Naast de snelheid wordt bij het ijkmoment ook gekeken naar het totaal aantal afgelegde kilometers. Zodra de wagen nieuwe banden krijgt of een aanrijding heeft gehad, wordt die opnieuw geijkt. Want iets meer rubber of een kleine slijtage kunnen ervoor zorgen dat de telling niet meer klopt.
Aangehouden door een auto die niet rijdt
De Mercedes met kenteken H-534-RJ is op 8 april 2020 door de politie aangeschaft. Uit de openbare gegevens van de politie blijkt dat de wagen op 30 april is geijkt, met dus 10 op de kilometerstand. Een kleine maand later houdt de politie met de Mercedes een man, genaamd Karel (echte naam is bekend bij de redactie), aan. Karel heeft te snel gereden en krijgt een proces verbaal, die een paar weken later op de deurmat ploft. Omdat het corona is en er verder toch weinig te doen is, duikt Karel in de materie. Zo ontdekt hij dat dezelfde Mercedes op 27 oktober opnieuw is geijkt. Weer met 10 op kilometerstand.
Bij de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW) staat de auto geregistreerd als ‘onlogisch’. Met als toelichting: ,,In de reeks tellerstanden is een tellerstand geregistreerd die lager is dan de stand daarvoor. Het kan zijn dat de teller is teruggedraaid of dat er een typefout is gemaakt…” Via de mail voegt Bijou Boom, perswoordvoerder bij RDW, daaraan toe dat er drie oordelen kunnen rollen uit de verplichte registratie van de kilometerstand; logisch, onlogisch of geen oordeel. ,,Bij een onlogische tellerstand is de reeks tellerstanden niet oplopend. Er is dan een lagere stand geregistreerd dan daarvoor. Na het invoeren van een niet oplopende kilometerstand krijgt de garagehouder een pop-up. Mocht de tellerstand niet gewijzigd worden doormiddel van het RDW-correctieproces dan wordt de voertuigeigenaar door middel van een brief op de hoogte gesteld. De eigenaar kan dan zelf aan de slag om een correctie aan te vragen (niet verplicht).”
Dat heeft de politie dus niet gedaan. Bert Sietzema, woordvoerder van de politie in het Noorden, heeft geen idee waarom dat niet gebeurd is. Net zomin weet hij waarom bij de RDW de auto twee keer is geijkt met 10 kilometer op de teller. ,,De auto is opnieuw geijkt in oktober omdat die schade had. Op dat moment had de auto een hogere kilometerstand dan in april, dat is logisch omdat er mee gereden is. Waarschijnlijk is de stand verkeerd doorgegeven, waardoor die bij de RDW als onlogisch is aangemeld, dat proberen we nu op te lossen”, aldus Bert.
De politie gaat er niet vanuit dat de, in hun ogen, administratieve fout gevolgen heeft voor de snelheidsboetes die met de Mercedes zijn uitgedeeld. Bert: ,,Dat zijn twee verschillende zaken. De snelheidsmeter is geijkt en klopt gewoon. Op basis daarvan worden boetes uitgeschreven, niet op basis van de kilometerstand.” Karel betwijfelt dat en laat daarom de boete voorkomen. ,,In het proces verbaal staat dat de agent de snelheid heeft geklokt op zijn eigen snelheidsmeter. Maar in het ijkrapport wordt duidelijk dat de auto niet heeft gereden in de periode dat ik werd aangehouden. Volgens mij is het onmogelijk om snelheid te meten zonder dat je zelf snelheid maakt. Want je hebt snelheid nodig om kilometers af te leggen.”
Foto: screenshot van RDW-gegevens van de Mercedes
Daarnaast is er nog wat aan de hand met de Mercedes, ontdekte Karel. De bandenmaat is namelijk veranderd. Karel: ,,Dat heeft gevolgen voor de snelheid en meting. Maar de geijkte snelheid op beide rapporten is precies hetzelfde. Dat lijkt me onmogelijk.” Reden genoeg voor de automobilist om de zaak met een bezwaarschrift voor te laten komen bij de rechter. Dat proces is net in gang gezet. Het is nog niet duidelijk wanneer Karel in het beklaagdenbankje zit.
Jasper Gevers, advocaat bij De Haan Advocaten in Groningen, denkt dat de rechter meegaat met de politie. ,,Het lijkt me dat de rechter de snelheidsmeting los ziet van de geregistreerde stand van de kilometerteller. Dat daar iets niet klopt is duidelijk, alleen weegt het belang van de sanctie denk ik zwaarder dan de onlogische kilometerregistratie. Maar als mij dit was overkomen, liet ik het ook voorkomen.”
We gaan er niet vanuit dat de politie aan kilometerteller-fraude doet, maar misschien dat meer mensen dan een zaak hebben. Maar misschien ook niet. Karel is een gefingeerde naam om de rechtsgang niet te beïnvloeden. De echte naam is bekend bij de redactie.