Toen Robert Dingemanse vijftien jaar geleden met zijn idee voor een vliegende auto kwam, namen weinig mensen hem serieus. Inmiddels heeft de PAL-V goedkeuring van de RDW, de wagen mag de weg op. "Er zijn tot onze verbazing alleen al in Nederland al ruim 50 vliegende auto's besteld en aanbetaald, iedere week komt er wel een bestelling bij. Eind 2022 worden de eerste wagens uitgeleverd. En ook hebben we bestellingen uit 14 andere landen."
We dromen er al jaren van. Een auto die de lucht in kan als er file staat, of als de hemelsbrede afstand korter is dan de afstand over de weg. In het Brabantse Raamsdonksveer wordt gewerkt aan zo'n vliegende auto.
Maar opstijgen als je aansluit in de file kan ook straks niet, legt Dingemanse, oprichter en ceo van PAL-V, uit. De Personal Air and Land Vehicle (PAL-V) is eigenlijk een gyrocopter. Terwijl bij een helikopter de rotorbladen in beweging komen door een motor, gebeurt dat bij een gyrocopter door bewegende lucht. Er wordt lucht verplaatst en die zorgt voor hefkracht.
Voor het opstijgen heeft de PAL-V een startbaan van 180 meter nodig, de rotor krijgt immers pas snelheid door langsstromende lucht. Voor het landen heb je aan een veldje van 30 meter genoeg.
Dingemanse: "Je kunt een deel over de weg rijden. En als er dan ergens file staat, krijg je via het navigatiesysteem een advies: rijd naar het dichtbijzijnste veldje om op te stijgen."
De PAL-V heeft een actieradius van 500 kilometer en vliegt op Euro 95. Dat terwijl er ook concurrenten zijn die testen met elektrisch vliegen. Dingemanse ziet daar geen brood in.
"Dat is een drama. Met een accu kom je niet ver. Accu's zijn erg zwaar en ook nog eens temperatuurgevoelig en brandgevaarlijk. De tijd is nog niet rijp om elektrisch te vliegen. Met twee liter benzine kom je even ver als met 70 kilo aan de beste accu's", stelt Dingemanse.
Bestuurders die de PAL-V willen kopen moeten wel een vliegbrevet hebben. "De eerste klanten zijn nu aan het trainen voor hun brevet. Zo'n cursus kun je in 45 uur doen."
Volgens critici is een vliegende auto veel te gevaarlijk. Bang voor botsingen in de lucht is het bedrijf echter niet. "Elke vliegende auto heeft een transponder. Als er iets op dezelfde hoogte aan komt in jouw richting kun je uitwijken of je kunt een stukje hoger of lager gaan vliegen."
Op pad gaan met het hele gezin kan nog niet. De PAL-V heeft plek voor twee personen. De basisversie kost 300.000 euro. Duurdere versies, waarbij je bijvoorbeeld met twee personen kunt sturen, gaan richting vijf ton.
Is de aanschaf van een eigen vliegende auto te duur? De European Union Aviation Safety Agency verwacht dat de eerste passagiers rond 2024 zullen rondvliegen in luchttaxi's. Onder meer Lilium and Volocopter, beiden Duits, zouden dan zo ver zijn.
In Volocopter zit al ruim 332 miljoen euro aan geld van investeerders. Het bedrijf wil starten in Singapore, waar een vlucht van een kwartier naar verwachting 250 euro gaat kosten. De actieradius ligt op 35 kilometer.
De taxi's stijgen op en landen vanaf zogeheten VoloPorts, vergelijkbaar met een busstation. Dingemanse: "Eigenlijk is het geen vliegende auto. Het is een klein vliegtuigje. Die auto's kunnen niet ver rijden, dus je bent nog steeds beperkt in je reisvrijheid doordat er altijd zo'n VoloPort in de buurt moet zijn. Je kunt niet van deur tot deur. Je moet dan nog ander vervoer zoeken om thuis of bij je bestemming aan te komen."
Wereldwijd werken ongeveer 350 bedrijven aan airtaxi's die alleen maar vliegen. Twee andere bedrijven werken aan een vliegende auto die ook kan rijden, zegt Dingemanse. "Die zitten in de USA en Slowakije. Maar zijn nog niet eens bezig met de certificering."
In het dichtbevolkte Nederland staat er veel files. Toch is de PAL-V niet bedoeld voor een tochtje van Utrecht naar Amsterdam, als er file staat.
"In Duitsland heb je om de tien à vijftien kilometer een geschikt veldje waar je kunt vertrekken. In het dichterbevolkte Nederland zijn ze dunner gezaaid. Bij korte files is het dan ook niet de moeite om eerst naar een veldje te rijden."
Bovendien kost het een paar minuten om van rijden naar vliegen te gaan. Op de weg zijn de mast en rotor van de PAL-V naar achteren ingeklapt. Die moet de bestuurder uitklappen. "Je gebruikt de vliegfunctie bij internationale reizen, bijvoorbeeld als je van Amsterdam naar Zuid-Frankrijk wil en bij Brussel en Parijs staat file."
In 2007 werkten vijf mensen bij PAL-V, inmiddels zijn dat er zeventig, van luchtvaarttechnici tot design engineers. Dingemans zit vaak in het buitenland, zo bezocht hij Bill Gates thuis en sprak hij met de Indiase premier Modi. "Een mooi leven. Er zijn veel sceptici maar gelukkig zijn er ook mensen met een visie. Steve Jobs werd ook eerst uitgelachen om zijn plannen."
De deadline werd al verschillende keren opgeschoven maar van uitstel komt geen afstel. "Het kost veel tijd om technieken te bedenken, te maken en dan nog alles te integreren in één toestel. En toen kwam ook nog de coronarisis. Het was lastig om toen voldoende financiering bij investeerders te vinden."
De lancering van nieuwe producten gaat in drie fases, meent Dingemanse, waarna hij ontwerper en uitvinder Daan Roosegaarde citeert. Dingemanse: "Er is tijd nodig om begrepen te worden. In het begin zegt iedereen: dit kan niet. Als het technisch kan, zegt iedereen: het mag niet, vanwege wet-en regelgeving. En als het er eenmaal is, vragen mensen waarom je er niet eerder mee bent gekomen."
Zoals bij veel innovaties is aanschaf nu nog duur. Toch zijn het niet alleen de rijken die een auto in bestelling hebben. Er zijn drie categorieën klanten, zegt Dingemanse.
"Ondernemers van het vernieuwende type. Verder de rijkere privépersonen, maar er zijn ook bedrijven en instellingen. Rijkswaterstaat en de politie gaan ermee testen. En er zit ook een ondernemer bij die een taxibedrijfje wil beginnen met de vliegende auto's."
Foto