De wereldzwembond FINA komt na een storm van kritiek mogelijk terug op de beslissing om de speciaal ontworpen badmutsen voor zwemmers met heel lang of volumineus haar te verbieden. De Soul Caps waren gemaakt voor mensen met dreadlocks, dikke vlechten of een afrokapsel.

Volkomen geschokt en verontwaardigd, zo reageerde Michael Gunning, Jamaicaans zwemmer en specialist op de vlinderslag op de beslissing van wereldzwembond FINA om de zogenoemde Soul Cap te verbieden bij internationale wedstrijden zoals de Olympische Spelen. De badmuts werd door twee Britse vrienden ontworpen om het zwemmen toegankelijker te maken voor met name zwarte vrouwen die hun haren niet in de standaard zwemcaps kregen.

Het besluit van de FINA miste volgens Gunning volledig zijn doel. “Dit straft de zwarte gemeenschap en drijft hen af van de sport.” Bovendien gaat niemand harder zwemmen van een grotere cap.

Gunning is niet de enige die stevig kritiek uitte op het verbod. In het radioprogramma Newsbeat van de BBC zeiden jonge donkere zwemmers dat ze zich droevig en teleurgesteld voelden. Voor Kejai Terrelonge (17) was deze haar- en badmutskwestie een van de grootste drempels in haar nog prille zwemcarrière.

Met haar weelderige haardos past ze niet in de ouderwetse badmuts. In de Soul Cap kan dat wel. De haren van afrokapsels zijn van oorsprong droger dan andere coupes. Door het bleekmiddel in zwembaden kan het haar verder uitdrogen en zelfs beschadigd raken.

Door de golf van kritiek en beschuldigingen van racistisch beleid herziet de wereldzwembond nu mogelijk het verbieden van deze ruimere badmutsen. In een statement staat dat de bond het belang van een inclusieve sport inmiddels inziet. Er staan zelfs gesprekken tussen de FINA en de fabrikant van de Soul Cap op de agenda.

FINA verbood in eerste instantie de ruimer zittende caps, omdat ze niet de natuurlijke vorm van de menselijke schedel volgen en er in het verleden nooit topzwemmers actief waren die zo’n muts droegen. Openwaterzwemster Alice Dearing agendeerde onbedoeld de kwestie door zich als eerste zwarte zwemster namens Groot-Brittannië te kwalificeren voor de Spelen. Om mee te doen moest ze haar krullen dan maar afknippen.

Dearing zei tegen de BBC dat het kapsel een van de grootste redenen is dat zwarte vrouwen niet zwemmen. Volgens onderzoek in Groot-Brittannië duikt dertig procent van de witte bevolking regelmatig het bad in, tegenover twintig procent van de zwarte mensen.

Bij Britse kwalificatiewedstrijden was de Soul Cap wel toegestaan. De Engelse bond benadrukte deze houding nogmaals na het internationale verbod. ‘Badmutsen ontworpen voor afrokapsels kunnen barrières voor sportdeelneming verminderen voor ondervertegenwoordigde groepen, zoals de zwarte bevolking.’

In Nederland is geen rel ontstaan over deze badmutsen. Kenzo Simons, een Nederlandse sprinter met Surinaamse roots, kent geen voorbeelden in zijn omgeving. Hij hoopt dat in de toekomst niemand zich beperkt voelt door de gekozen haardracht.

De Nederlandse zwembond, de KNZB, laat weten dat geen enkel kapsel voor beperkingen moet zorgen. “De FINA heeft natuurlijk richtlijnen voor kleding en mutsen”, zegt een woordvoerder. “Maar die mogen ze wat ons betreft oprekken. Als bond zijn we voorstander van een inclusieve sport waarin iedereen zich welkom voelt.”