Een foto van hun erecte piemel ongevraagd naar een ander sturen, waarom doen mannen dat? Experts zijn het nog niet eens over de psychologie van de dickpic.

Sinds de berichten over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice of Holland staat-ie weer in de belangstelling: de dickpic. Zeker één deelneemster aan de talentenjacht verklaart dat ze ongevraagd zo’n foto van een mannelijke geslachtsdeel toegestuurd heeft gekregen van bandleider Jeroen Rietbergen.

Eerder, in 2019, kregen twee minderjarige kandidates ook al te maken met de plaatjes, toen werden die gestuurd door mannen die hen simpelweg van tv kenden.

Het fenomeen beperkt zich zeker niet alleen tot The Voice, hoewel het onbekend is hoeveel mensen in Nederland weleens zulke plaatjes toegestuurd krijgen. Maar vooral op online platforms zoals Twitter en Instagram lijken de ongevraagde penissen niet van de lucht te zijn.

Auteur Stella Bergsma postte onlangs nog een collage van foto’s die zij op Twitter ontvangen. De schrijfster zegt dat die verzameling maar een deel is van wat ze ongevraagd toegestuurd krijgt.

Waarom zou je als man foto's van je geslachtsdeel sturen zonder dat iemand daar om gevraagd heeft? De beweegredenen van de dickpicstuurder zijn door de wetenschap nog nauwelijks doorgrond, zegt socioloog en pedagoog Daphne van de Bongardt, die in Rotterdam leiding geeft aan het Erasmus Love Lab voor onderzoek naar intieme relaties, seksualiteit en liefde.

“In het Engels noemen ze het ook wel cyberflashing: een soort potloodventen, maar dan digitaal. Een dickpic lijkt één en hetzelfde ding, maar het is eigenlijk een heel divers fenomeen.”

Een dickpic kan opduiken in veel verschillende contexten, legt Van de Bongardt uit. “Er zijn verschillende typen van dit gedrag, het kan in een online-dating-gesprek plaatsvinden, of helemaal uit het niets komen.” In die verschillende contexten kan de verzender verschillende motieven hebben, denkt ze.

“Er zijn onderzoeken die zeggen: het is mannen te doen om een bevestigende reactie op hun penis en hoe hij eruitziet. Je ziet ook dat een foto kan worden gebruikt als een poging tot het intiemer maken van de conversatie. En er zijn verhalen van mannen die zo een hengel uitgooien: ze sturen een foto bijvoorbeeld op een dating-app naar heel veel vrouwen en kijken of er niet iemand is die positief reageert.” Dickpics worden zelfs in de trein via Airdrop verstuurd naar nietsvermoedende passagiers.

Soms kan een dickpic relatief onschadelijk zijn, en soms is zo’n foto heel vervelend voor de ontvanger. In nieuwe wetgeving wordt online grensoverschrijdend gedrag strafbaar. “Dat zegt wel dat dit niet zomaar als onschuldig kan worden gezien.”

“Online is de drempel laag om dit soort foto’s te sturen, omdat het misschien allemaal wat anoniemer voelt", zegt onderzoeker Hanneke de Graaf van Rutgers Expertisecentrum voor Seksualiteit. Ze weet uit onderzoek dat er wel grote verschillen zijn tussen hoe meisjes en jongens tot 25 jaar reageren op blootfoto’s van anderen. Van de meisjes vond 29 procent het vervelend om een naaktfoto te ontvangen, 35 procent vond het leuk.

Jongens daarentegen waren veel enthousiaster: 70 procent vond het leuk, en 5 procent vervelend. Dat verschil is misschien te verklaren door het feit dat jongens veel minder vaak te maken krijgen met het vrouwelijke equivalent van de dickpic. “Ik hoor veel minder vaak over ongevraagde vulva-foto’s.”

“Als je het als jongen of man héél leuk vond om een naaktfoto te krijgen, is het misschien minder gemakkelijk om in te schatten dat het voor een ander minder leuk is”, verklaart Van de Bongardt het verschil, al wil ze benadrukken dat het ongewild ontvangen van seksuele foto’s een probleem is dat mensen van alle genders kan overkomen.

De Graaf onderstreept dat je ook op een manier die voor iedereen leuk is foto's kunt uitwisselen. “Bij twijfel kun je altijd vragen of iemand het óók wil.”