Meteorologen wereldwijd steunen hun Hongaarse collega's die werden ontslagen na een 'foute verwachting'. Ze voorspelden grote onweersbuien waarop een geplande vuurwerkshow op de nationale feestdag werd afgelast. De petitie van internationale collega's is inmiddels meer dan 40 keer ondertekend.
"Mijn naam staat ook onder de brief", vertelt meteoroloog Maurice Middendorp van Buienradar. "Ons vak bestaat uit onzekerheden en we proberen met alle weermodellen een zo goed mogelijke verwachting te bepalen. Het kan zijn dat een verwachting niet uitkomt, maar dat is geen reden voor ontslag."
Middendorp vindt dat de Hongaarse collega's een goede verwachting hebben gedaan. "De weersverwachting was feitelijk juist, er wás een grote kans op onweer in Boedapest. Dat het onweer dan verderop plaatsvindt of uitblijft, kun je als meteoroloog niks aan doen. Het weer blijft een verwachting, geen zekerheid."
"Met een weersverwachting informeer je iedereen met wat je denkt dat komen gaat op basis van alle beschikbare meteorologische kennis, in de hoop dat mensen zich goed voorbereiden en organisaties beslissingen nemen voor de veiligheid van mensen. Zoals de organisatie van de Nijmeegse vierdaagse een dag heeft geschrapt vanwege de extreme hitte."
Het nationale weerinstituut OMSZ, het Hongaarse KNMI, voorspelde dat in Boedapest 75 tot 80 procent kans was op noodweer. Vanwege deze verwachting besloten de autoriteiten de vuurwerkshow in de stad op het laatste moment af te blazen. Het bleef prachtig weer.
Afgelopen maandag werd de baas van het Hongaarse weerinstituut en haar plaatsvervanger ontslagen. Een officiële reden voor het ontslag werd niet gegeven, maar volgens ingewijden zijn de twee hun baan kwijt vanwege de verkeerde verwachting.
De weersverwachting was doorslaggevend bij de besluitvorming omdat in 2006 onstuimig weer voor chaos en paniek zorgde tijdens de nationale feestdag. Vijf mensen kwamen om het leven, meer dan driehonderd anderen liepen verwondingen op.
Dat de meteorologen zijn ontslagen, zorgde voor een golf van verontwaardiging bij weerpresentatoren wereldwijd. Zo ook bij Jill Peeters, een Belgische weerpresentator en initiatiefnemer van Climate Without Borders, een organisatie van 140 weerpresentatoren uit 125 landen. Ze stelde een petitie op die binnen no-time door meer dan veertig collega's werd ondertekend.
In de petitie staat dat de internationale weergemeenschap solidair is met de Hongaarse weervoorspellers. 'Als meteorologen is het onze missie om leed van mensen en eigendommen te besparen. Toen de Hongaarse meteorologen in de modellen gevaar zagen, deden zij wat ieder van ons zou doen - zij waarschuwden voor het levensgevaar.'
Meteorologen werken tegenwoordig met geavanceerde weermodellen waardoor een verwachting vaak klopt. De verwachtingen van mensen die daarop hun beslissingen maken, zijn dan ook hoog. Maar in de petitie is te lezen dat een verwachting niet altijd uitkomt, wat weerpresentatoren regelmatig op kritiek of verwijten komt te staan.
"Reacties als een verwachting niet klopt, worden agressiever, dat merk ik ook", zegt Middendorp. "Mensen nemen een waarschuwing, zoals een code oranje, minder serieus. Terwijl wij als meteorologen op basis van wetenschap vooral proberen zoveel mogelijk leed te voorkomen dat door het weer wordt veroorzaakt, helemaal bij grote evenementen."