Mocht je het gevoel hebben dat er de afgelopen tijd weinig zwaar weer is geweest, dan klopt dat wel. Er is tot nu toe geen enkele herfststorm over het land getrokken. En dat terwijl de meteorologische winter al over minder dan een week begint.
Antoni van Leeuwenhoek, de Nederlandse uitvinder van de microscoop, zal dus nog even moeten wachten op wat aandacht. Antoni staat bovenaan de lijst met stormnamen, maar die lijst is dit stormseizoen nog niet gebruikt.
Stormen ontstaan niet zomaar. Dat heeft te maken met de straalstroom: een zeer krachtige wind op ongeveer tien kilometer hoogte. Als het temperatuurverschil tussen de noordpool en de evenaar groter is, wordt de straalstroom krachtiger. RTL-weerman Marc de Jong legt uit: "Als je het vergelijkt met een vlag: als het heel hard waait staat hij strak, als het weinig waait gaat hij kronkelen. Als de straalstroom verzwakt, kronkelt die. Het effect dat je dan ziet, is dat de kou en warmte heviger worden."
Maar door klimaatverandering was de straalstroom deze herfst niet erg krachtig. "Hierdoor is het temperatuurverschil kleiner en komt het de laatste jaren vaker voor dat we een herfst zonder noemenswaardige storm meemaken", zegt De Jong.
Er wordt momenteel wetenschappelijk onderzocht of de kans op stormen afneemt door de klimaatverandering. "De noordpool warmt nu veel sneller op. Op de evenaar eigenlijk niet. De motor van de straalstorm verzwakt."
Zwaar weer kan ook niet meteen een storm worden genoemd. Om van een storm te spreken, moet op een van de meetstations in Nederland tenminste één uur lang windkracht 9 staan. De Jong: "Begin november werd op Vlieland windkracht 9 gemeten, maar dat heeft geen uur geduurd."
Het stormseizoen duurt nog wel even; het bestaat namelijk uit de meteorologische herfst en winter. De meteorologische winter begint over een kleine week. Een herfst zonder stormen betekent ook niet een winter zonder stormen, in tegendeel: de kans dat we in de winter nog één of meerdere stormen krijgen, is groot. "De straalstroom verzwakt niet definitief. In de winter kan er toch weer een fase zijn dat die heel krachtig is", zegt De Jong.
Het zwaartepunt van stormen is volgens De Jong in februari. Storm Eunice bijvoorbeeld deed zich voor tijdens de winter, in februari. De Jong acht de kans dan ook erg klein dat er geen storm komt. "Dat zou heel uitzonderlijk zijn."