Sinds de energieprijzen zijn gestegen verdwijnt er in het hele land steeds meer hout uit de bossen. Dat meldt de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Natuurtoezicht die onder meer de zogenoemde groene boa's aanstuurt, de buitengewone opsporingsambtenaren belast met toezicht en handhaving van natuurwetgeving.

"We zien mensen die rugzakken en kinderwagens volpakken met houtblokken. En als je dat een paar keer per week doet, heb je zo een kuub hout liggen", aldus voorzitter Rolf Overdiep.

Het gaat vooral om hout dat direct de kachel in kan. Het hout is opgekocht en al gehakt en gekliefd en ligt op stapels te wachten tot de eigenaar het ophaalt. "Maar dan is het al weg. Mensen komen soms zelfs met een aanhanger naar een bos of landgoed om het weg te halen. Het is gewoon diefstal."

Het stelen van hout uit het bos is een economisch delict en is strafbaar. Het valt onder stroperij en als je betrapt wordt, moet je voor de rechter komen met een strafblad tot gevolg.

Overdiep wijt de toename van de houtdiefstal aan de energiecrisis. Die beïnvloedt ook de houtprijs: die is inmiddels gestegen van zo'n 75 euro naar 300 tot 400 euro per kuub. "Het is gewoon heel lucratief om het weg te halen."

Ook in Drenthe zien ze dat er meer hout uit de bossen wordt meegenomen. Beheerder Joop Hellinga van stichting Het Drentse Landschap kan zich er flink kwaad over maken.

"Onlangs is hier een paar kuub eikenhout gejat, met waarschijnlijk een grote trekker. Die heeft hier die bult hout opgepakt en is ermee weggereden", vertelt hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Het ging niet om een paar dode stammetjes, maar om dikke gezaagde eikenstammen. Maar ook omgewaaid hout of dood hout wordt steeds vaker meegenomen.

Loek Hendrikx, Het Limburgs Landschap
Dezelfde waarneming heeft Loek Hendrikx van het Limburgs Landschap. In Zuid-Limburg is omgewaaid hout vaak snel verdwenen, zegt hij. "Het heeft ineens pootjes gekregen."

Ook gezaagd hout verdwijnt vaker dan in voorgaande jaren, met name hout dat naast een fietspad of weg ligt en dus goed toegankelijk is. Daarnaast wordt ook in Midden-Limburg meer illegale houtkap gemeld, zegt Hendrikx.

Bij Het Geldersch Landschap zien ze dat iets vaker "hanteerbaar hout" wordt meegenomen uit de bossen. Maar niet in zo'n mate dat er alarm moet worden geslagen, zegt een woordvoerder.

Natuurorganisatie Staatsbosbeheer ziet ook geen reden de alarmbel te luiden. "In de winter neemt het aantal mensen dat hout meeneemt uit de bossen altijd iets toe en we zitten nu op een niveau dat vergelijkbaar is met eerdere jaren", zegt woordvoerder Imke Boerma.

Wat mag wel en niet in een bos?
Het plukken van paddenstoelen en het rapen van kastanjes en beukennootjes mag alleen voor eigen gebruik en in niet te grote hoeveelheden, en alleen bij paden. Alles wat dieper in het bos ligt, is voedsel voor de wilde dieren.

Als bezoekers iets willen meenemen voor thuis op de herfsttafel hanteert Staatsbosbeheer de richtlijn om niet meer dan een champignonbakje te vullen.

Daarnaast mag je ook een dikke tak of stok pakken die naast een wandelpad ligt, voor de hond of voor jezelf, maar gezaagd hout mag je nooit meenemen. Dat is bijna altijd verkocht.

Volgens de Drentse natuurbeheerder Hellinga is het lastig om de dieven op te sporen. "We gaan nu meer camera's ophangen, want trekkers hebben inmiddels ook een kenteken. Ik heb gehoord dat ze in Duitsland al zijn begonnen met het verstoppen van track-and-trace-chips in het hout, zodat ze de dief kunnen volgen en in de kraag vatten."

Daar ziet Rolf Overdiep van de groene boa's ook wel iets in, maar de organisatie is daar nu nog niet actief mee bezig. Vooralsnog wordt vooral ingezet op meer surveillance, met name in de nachtelijke uren. Dat heeft als voordeel dat je andere vergrijpen ook meteen meepakt, zegt hij.

"We zijn nu regelmatig urenlang in het bos, dus die stropers of aanhangers vol met steengruis en kapotte toiletpotten die gedumpt worden, pak je dan ook mee."

Maar het beste werkt het om te posten bij de ingangen van landgoederen waar bewerkt hout ligt. Dan worden de houtdieven ter plaatse aanhouden. "Dan heb je een heterdaad en kun je ook meteen de voertuigen en aanhangers in beslag nemen."