Sven van Elteren moest even in z'n ogen wrijven eerder deze week, toen de plek op de oprit waar hij 's avonds zijn Audi geparkeerd had, de volgende ochtend hartstikke leeg bleek. Gestolen. Het aan de praat krijgen van de dure bak met keyless entry – open zonder sleutel dus – bleek kinderspel voor twee dieven, zo is te zien op camerabeelden die Sven op Facebook zette. "Ze hadden niet veel tijd nodig."

"Mijn stiefvader gaat altijd eerder naar zijn werk dan ik", vertelt de 26-jarige Van Elteren tegen RTL Nieuws, een paar dagen na de brutale diefstal van zijn Audi S3 Limo. Zo ook afgelopen maandagochtend. "Hij vertrok maar kwam weer terug naar binnen en zei: joh, waar staat jouw auto? Ik zei: gewoon op de oprit. Nou, dan is-ie mooi weg, was het antwoord." Na een korte stilte voegt Sven toe: "Dan sta je toch even raar te kijken."

Nadat hij met eigen ogen vaststelde dat er op de oprit in Zeewolde inderdaad geen Audi meer te bekennen was, bekeek Sven de beelden van de videodeurbel van de nacht ervoor. "Al snel zag ik dat er rond 4.00 uur 's nachts twee jongens op de oprit met mijn auto in de weer waren."

De Audi werkte met keyless entry. Kortgezegd: de sleutel (dat kan ook een pasje zijn) en de auto sturen voortdurend signalen naar elkaar. Wanneer auto en sleutel dicht genoeg bij elkaar in de buurt zijn, gaat de auto automatisch van het slot als je het portier van de auto vastpakt. Vaak kun je dan vervolgens met een knop starten.

Andre Bouwman van het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV) vertelt hoe makkelijk dat systeem – dat al een jaar of tien wordt gebruikt – te hacken valt voor criminelen. "Ergens achter een voordeur ligt zo'n sleutel voortdurend signalen te zenden. Met bepaalde software kunnen dieven dat signaal versterker en tot de auto brengen. Die auto denkt: de baas komt eraan. En open is-ie."

En dat is precies wat Sven de twee jongens op de camerabeelden zag doen. Of de mannen, door petjes en capuchons zijn ze onherkenbaar. Nadat ze rustig de oprit opwandelden, ging er eentje bij de muur van het huis in de weer met een ontvanger. De ander bleef bij de auto om de handgreep vast te pakken. Bijna meteen was het bingo en stapte een van de dieven de auto in. De ander duwde 'm van de oprit. Even verderop werd de Audi gestart en weg waren ze. "Dat ging echt heel makkelijk, ja."

Deskundige Bouwman: "Wat je in elk geval kunt doen als je een auto hebt met keyless entry: leg 'm in een metalen bakje. Zo'n kooi van Faraday blokkeert het signaal, bij de meeste typen sleutels."

En eigenlijk wíst Van Elteren dat zelf maar al te goed. "Ik ben zelf automonteur." Natuurlijk heeft hij thuis dan ook zo’n metalen bakje. Maar de sleutel lag gewoon op z'n bureau. "Stom ja."

Een beetje laks, noemt hij zichzelf achteraf. Had hij die verdraaide sleutel maar in dat doosje gelegd. "Eerst moet dit dan toch gebeuren blijkbaar. Ik had er ook een startonderbreker of een volgsysteem in kunnen laten zetten, moeten laten zetten. Maar ja, ook niet gedaan. Ik dacht gewoon: zo midden in een woonwijk, met overal camera's, dat doen ze niet. Wel dus."

Zijn auto stond op het moment van de diefstal te koop op Marktplaats. 38.000 euro moest de zes jaar oude zwarte Audi kosten. "Zo zijn ze 'm op het spoor gekomen, denk ik. En ja, er stond bij dat-ie keyless werkte."

Na de diefstal vroeg Van Elteren of meer mensen uit de wijk camerabeelden hadden. Dat bleek het geval. Er zijn beelden van de dieven die aan komen wandelen. En er is een fragment waarop ze met de Audi wegrijden. "Ik heb die allemaal aan de politie gegeven, maar ik heb weinig hoop. Die auto is allang in het buitenland, of uit elkaar gehaald voor onderdelen. Misschien zie ik 'm binnenkort nog opduiken in het nieuws, met valse kentekens. Dit soort snelle auto's zijn populair voor ramkraken bijvoorbeeld."

Dure auto's worden vaak op bestelling gestolen, weet LIV-woordvoerder Bouwman. De techniek van keyless entry is overigens de afgelopen jaren niet stil blijven staan, vertelt hij. "Sinds een jaar of twee, drie, zijn veel auto's wat beter beveiligd tegen het kopiëren van het signaal. Zo heb je nu vaak zogenoemde slapende sleutels. Als die stilliggen, stoppen ze met het zenden van een signaal. Dat zijn dan wel duurdere sleutels. Soms wordt standaard een minder veilige geleverd en moet je ervoor bijbetalen."

Het aantal autodiefstallen is de afgelopen tien jaar 'enorm' gedaald, vertelt Bouwman. In 2022 werden er volgens het LIV 5973 personenauto's gestolen. Dat waren er meer dan in coronajaar 2021, toen waren het er 5404. "Toen waren we door de lockdowns en het thuiswerken veel meer thuis."

Sinds halverwege vorig jaar stijgen de cijfers weer een beetje ten aanzien van de maanden ervoor, vertelt Bouman. Van een trend wil hij nog niet spreken: "Het is heel grillig. Als er veel vraag is vanuit het buitenland naar een bepaald type auto, wordt dat type bijvoorbeeld ineens veel gestolen."

Wat opvalt: 'verduistering' neemt toe. Geen gedoe met auto's openbreken, maar: "Onder valse voorwendselen een auto meenemen. Huren met valse identiteitspapieren bijvoorbeeld. Betalen met een niet gedekte creditcard. En dan de auto dus niet meer terugbrengen. Katvangers onder druk een auto laten huren, gebeurt ook." Vijftien procent van alle auto's die vorig jaar werden gestolen, werden volgens het LIV zo verduisterd.

Wees je bewust van de risico's, drukt Bouwman autobezitters op het hart. "Zeker als je een duurdere, populaire auto hebt. Zorg voor een extra alarmsysteem. Een startonderbreker bijvoorbeeld, zodat ze misschien wel in je auto kunnen, maar die niet kunnen starten."

"Misschien ga ik maar eens een paar jaar een lekker simpel autootje rijden."
Sven van Elteren heeft de spullen daarvoor inmiddels besteld. Hij moet nu eerst 30 dagen wachten of zijn gestolen auto nog opduikt. Daarna krijgt hij eventueel van zijn verzekeraar uitgekeerd. In de tussentijd hoopt hij dat iemand de dieven ontmaskert: "De beelden zijn op Facebook veel gedeeld. Misschien herkent iemand een jas, petje, schoenen."

Als zijn auto niet terugkomt, gaat hij dan weer voor een dure Audi? "Nou, ik ben best bang dat het weer gebeurt. Misschien ga ik maar eens een paar jaar een lekker simpel autootje rijden."