Bouwen met koeienpoep. Volgens de Amsterdamse ondernemer Emile Smeenk is het de toekomst. "Het is belangrijk dat er geen nare geurtjes aan de stenen blijven hangen. De koeiendrek is nodig om de geperste lemen stenen waterbestendig te maken".
Bouwen met leem was vroeger, ook in Europa, de gewoonste zaak van de wereld. Het werd met name toegepast in de zogeheten 'vakwerkhuizen', waarbij de leem tussen houten balken werd gesmeerd. Het is een beproefde bouwmethode die uiteindelijk verdrongen is door traditionele baksteen, die beter bestand is tegen het Nederlandse klimaat. Echter, in derdewereldlanden is leem gebleven als goedkoop bouwmateriaal.
In de zoektocht naar meer milieuvriendelijke bouwmaterialen door de Technische Universiteit Delft, is het oude vertrouwde leem weer uit de kast gehaald. Maar dan wel met een moderne twist. Door het materiaal in een mal onder hoge druk te persen, ontstaat een groot formaat 'baksteen' waarmee weer traditionele muurtjes gemetseld kunnen worden.
Emile Smeenk ziet voor het toepassen van lemen stenen alleen maar grote voordelen voor het milieu. De grondstoffen, aarde, vezels en koeienpoep zijn lokaal te vinden en de stenen worden 'gemetseld' met een papje van leem, dus zonder het niet duurzame cement.
Bovendien worden de lemen stenen niet gebakken, waardoor veel gas wordt bespaard. Als een lemen muur afgebroken wordt, kun je met het materiaal zonder problemen de tuin ophogen, aldus Pieter van Schaik van de Technische Universiteit Delft.
De stenen zijn volgens Emile ijzersterk en daardoor een goede vervanger van beton. Maar helaas heeft leem ook een heel groot nadeel: het heeft een hekel aan grote hoeveelheden regen. En dat kunnen we in Nederland helaas niet voorkomen. Maar er is hoop. Door de toevoeging van koeienpoep zijn de geperste stenen opeens veel beter bestand tegen het Nederlandse klimaat.
De stoffen in de koeienstront gaan een reactie aan met de leem. Daardoor wordt het materiaal veel beter bestand tegen heftige regenbuien. Hierdoor komt het materiaal opeens weer in beeld voor toepassing in Nederland. Onder het motto 'Africa first, Holland second' wil Emile de geperste baksteen eerst in Uganda toepassen om daarna in Nederland aan de slag te gaan.
Leem heeft nog heel erg het imago van bouwmateriaal voor de derde wereld, maar Emile en zijn partners zijn overtuigd van de mogelijkheden in ons land. "Het is tijd voor een herwaardering van oude bouwtechnieken", aldus de Amsterdamse ondernemer. "Wat we nodig hebben, is een architect die er mee aan de slag wil en bewijst dat het kan", aldus Emile.