Bartele Holtrop uit het Friese dorp Rotstergaast is misschien wel de eerste boer in Nederland die het doet: in plaats van dat hij een nieuwe lening aanvraagt bij de bank, verkoopt hij obligaties.

Holtrop wil van 'het systeem' af, zegt hij bij Omrop Fryslân. "Het geld zit in de intensieve veehouderij, want een bank wil rendement zien. Hoe meer koeien, hoe meer geld er verdiend kan worden. Een bank financiert een nieuwe stal. Die moet je uitbreiden om weer geld te verdienen. En ga zo maar door", aldus Holtrop. "Ik wil uit dat stramien komen."

De biologische boer doet dat op een bijzondere manier. Holtrop heeft z'n land onderverdeeld in duizend stukjes. Iedereen kan met een obligatie van 1000 euro investeren in zo'n stukje land. Er zijn nu zeventig obligaties verkocht. Uiteindelijk hoopt de boer er duizend te verkopen.

"Met zo'n obligatie ben je een soort mede-eigenaar. Daar krijg je rendement op en wij lossen de lening af bij de bank", aldus Holtrop. "Daarmee hopen wij uit de ratrace te stappen van altijd maar meer melk, koeien en trekkers."

Investeerders worden geen eigenaar van grond. Ze krijgen dus ook niets over de boerderij of de beleidsvoering te zeggen. Toch valt er veel te winnen, legt Holtrop uit. "Ze krijgen meer rente dan dat ze nu bij de bank krijgen."

De beleggingsperiode is tussen de tien en dertig jaar. "Je krijgt rente terug of je kunt het in de vorm van eten krijgen", aldus de boer. "Vlees, boter of eieren voor je geld: eigenlijk is het gewoon terug naar de basis. Ik haal de tussenmensen eruit."

Het verkopen van obligaties in de agrarische wereld is nieuw, maar bedrijven en instellingen doen het al veel langer. Zo houden ze de zaken in eigen hand. Niet onbelangrijk, zegt Holtrop. Hij wijst erop dat de bank in korte tijd de rente voor leningen al drie keer heeft verhoogd. Dan is de verkoop van obligaties prettiger, betoogt hij. "Zo kunnen wij op een duurzame manier doorwerken."

Natuurlijk, er kan van alles misgaan. Zo kan zijn bedrijf failliet gaan, erkent Holtrop. Maar de grond houdt zijn waarde en kan opnieuw als boerenland worden ingezet, wellicht gewoon met dezelfde obligatiehouders.

En als hij onvoldoende obligaties verkoopt om door te gaan? "Dan stap ik alsnog naar de bank voor een nieuwe lening", zegt Holtrop, een beetje als een boer met kiespijn.