De Kamer vergadert tot eind oktober, maar de fut is eruit. Waar zijn ze nou? Soms verschijnt één Kamerlid. Treurig, hilarisch én pijnlijk, constateert politiek redacteur Eric Vrijsen.

Vermoeidheid en nonchalance sluipen het parlement binnen. Kamerleden spijbelen massaal. In de plenaire vergaderzaal kun je vooral ’s avonds een kanon afschieten. Commissievergaderingen verschralen tot kleine onderonsjes. Afwezigheid van Kamerleden is al jarenlang een probleem, maar kort voor het begin van verkiezingsreces neemt het stuitende vormen aan.

Op donderdagmorgen 14 september vergadert de Defensiecommissie over militaire goederen voor Oekraïne, het maritiem cluster Den Helder, de radardekking van het luchtruim, cyberverdediging en andere zaken. Fijnproevers weten: als je dingen naar je hand wilt zetten, moet je eerst en vooral de procedures bepalen. Maar om 10.45 uur komt slechts één Kamerlid opdagen, VVD’er Peter Valstar.

Het is beledigend voor de griffier en vier plichtsgetrouwe ambtenaren. Valstar verzacht het ongemak met ironie. Hij kijkt naar de twaalf lege stoelen: ‘Ik heet u allen – me, myself and I – welkom bij de Vaste Kamercommissie.’

Valstar: ‘Aangezien ik hier als voorzitter zit en ook als enig lid van deze commissie, kunnen we een Noord-Koreaanse procedure starten. Regeling van werkzaamheden? Daar heeft niemand zich voor gemeld en dat is ook niet heel gek. Dus ga ik door naar de brieven. Daarbij heb ík… geen opmerkingen, dus is dat bij dezen besloten.’ Zo gaat hij verder. ‘Brieven regering. Daarmee ben ik en dus de voltallige commissie akkoord.’

Na een poosje zegt Valstar: ‘Potverdikkie. Daar is Alexander Hammelburg van D66 om de aanwezigheid van commissieleden fors te verhogen.’

Hammelburg is het eens met alle 21 voorstellen die Valstar afraffelt. ‘Ik zie de heer Hammelburg knikken en ik knik ook,’ houdt Valstar de moed erin. Dan komt het laatste punt, de rondvraag. ‘Die is overzichtelijk! Heeft de heer Hammelburg iets voor de rondvraag?’

De D66’er: ‘U hebt keurig en fijn voorgezeten. Ik wil u bedanken.’ Valstar op zijn beurt: ‘Ik dank allen voor de intieme sessie.’ Na 9 minuten is het gepiept.

Op 28 september vergadert de Tweede Kamer over de voorstellen van Thierry Baudet en Pepijn van Houwelingen om een referendum naar Zwitsers model in te voeren. De beide FVD’ers zitten in vak K met minister van Binnenlandse Zaken Hugo de Jonge (CDA). Hij is verplicht aanwezig, zit zo ver mogelijk van Baudet vandaan en doet zijn uiterste best om totale desinteresse te tonen.

Baudet raakt geïrriteerd en grijpt de microfoon voor een ordevoorstel. ‘Kan de voorzitter de minister aansporen om gewoon even op te letten? Want dit is…’

De voorzitter kapt hem af: ‘Het is aan de minister op welke wijze hij oplet.’

FVD-Kamerlid Gideon van Meijeren heeft dan al uitgebreid het voorstel van zijn fractiegenoten staan te bewieroken. Die avond voeren alleen Martin Bosma (PVV), Joost Sneller (D66), Chris Simons (VVD) en Nicole Temmink (SP) het woord. Andere fracties zijn niet verschenen. Temmink – onlangs beëdigd als opvolger van Renske Leijten – mag haar maidenspeech houden. Ze vertelt hoe ze thuis aan haar 3-jarig zoontje uitlegt wat democratie is: ‘Waar is mamma de baas van? Mamma is de baas van het land.’

In de lege zaal vervliegt dit als een misplaatst grapje. Ze schakelt snel naar het Toeslagenschandaal en beent weg.

Bosma (PVV) wil haar complimenteren met haar eerste speech, maar ze is de zaal al uit. Bosma: ‘Traditie is dat ik iets leuks zeg. Fijn dat je er bent, Nicole, en je schittert nu al door afwezigheid.’

Veel Kamerleden zitten op de schopstoel. Dat verklaart het dedain voor het eigen parlement. De renovatie van het Binnenhof kost 718 miljoen. Als zoveel politici spijbelen, kan het met die riante accommodatie dan niet wat minder?

Ze klagen dat ze het te druk hebben. De linkse fracties willen de Tweede Kamer met 100 zetels uitbreiden tot 250. Maar dan wordt het erger. Kamerleden halen driftig allerlei zaken overhoop om ze daarna te laten verzanden of vergeten.

Een paar jaar geleden woedde een heftig debat over ‘ongewenste buitenlandse invloeden’. Turkije, Marokko, Iran en de Golfstaten probeerden greep te krijgen op islamitische Nederlanders. Donderdag 4 oktober bespreekt de commissie Sociale Zaken onder leiding van Tunahan Kuzu (DENK) het thema, inmiddels afgekort tot OBI. Anne-Marijke Podt (D66) meldde zich aan. Ook Bente Becker (VVD), Kati Piri (PvdA) en Stephan van Baarle (DENK) verschijnen. Het wordt heftig gekibbel.

CDA-minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) wacht geduldig ruim een uur om vragen te beantwoorden. Dan zakt alles weg in jargon: hybrid inter­ference toolbox, weerbaarheidsspoor, ‘handvat veerkrachtige gemeenschap’.

Podt en Piri kunnen het niet meer aanhoren. ‘Wat is die weerbaarheid dan? Ik zie geen projecten.’ Van Gennip zegt dat er een aanpak is van nepnieuws. ‘Lastig, want mensen melden vaak niet dat ze mikpunt zijn. We richten ons op professionals die signalen herkennen.’

Afwezige Kamerleden zijn vooral pijnlijk bij hoorzittingen. Dan worden burgers uitgenodigd. Tot in de puntjes voorbereid en in hun beste kleren, zitten ze – waar blijven ze nou? – tegenover een rij lege stoelen en een commissievoorzitter die excuses maakt.

Bente Becker verwelkomt diezelfde woensdag Nice Nailantei Leng’ete (32) als speciale gast van de Kamer. Becker: ‘Een van de invloedrijkste personen ter wereld.’ Slechts twee andere Kamerleden – Podt (D66) en Songül Mutluer (PvdA) – zijn present. Een klein vrouwenkransje. Becker grapt: ‘Het komt aan op kwaliteit, dus automatisch op vrouwen.’

De Keniase vrouwenrechtenactiviste glimlacht minzaam. Heeft ze hiervoor de verre vliegreis gemaakt? Maar tijdens haar betoog laat ze geen spoor van irritatie merken.
Foto