De Italiaanse politie heeft 22 mensen gearresteerd in Italië, Oostenrijk, Roemenië en Slowakije op verdenking van het stelen van 600 miljoen euro uit het Europese coronaherstelfonds. Het is de grootste zaak die de Europese openbare aanklager ooit heeft ontdekt. ‘Maar er zitten er ongetwijfeld nog meer aan te komen’, zegt Europa-correspondent Stefan de Vries.

Het betreft een geval van verduistering met subsidies en leningen uit het coronaherstelfonds, dat een bedrag van bijna 800 miljard euro omvat. Het fonds werd door de Europese Unie in het leven geroepen als reactie op de coronapandemie.

‘De verdachten kregen zelfs hulp van accountants en notarissen’
Europa-correspondent Stefan de Vries
Volgens de Italiaanse politie hebben de verdachten ervaring met het aanvragen van overheidsfinanciering via een uiterst complex netwerk. 'Er werden fictieve bedrijven gebruikt die handig waren opgezet, in onder meer Italië, Oostenrijk, Slowakije en Roemenië. Bovendien werden geavanceerde technologieën, cryptocurrencies en zelfs kunstmatige intelligentie ingezet om valse documenten te produceren', zegt De Vries.

Daarbij kregen ze zelfs hulp van accountants en notarissen. 'Het klinkt bijna als het een scenario voor een nieuwe Netflix-serie', aldus De Vries. De politie heeft appartementen, villa's, Rolexen en dure auto's in beslag genomen. 'Denk aan een Lamborghini, een Porsche en een Audi.' Er is nog niet precies duidelijk wat er met het geld gebeurd is, 'maar er is in ieder geval veel witgewassen'.

De daders werden opgespoord door onderzoek van het Europees Openbaar Ministerie in samenwerking met verschillende lidstaten. 'Daarnaast stond Italië al onder scherper toezicht vanwege eerdere fraudegevallen', stelt de Europa-correspondent. Bovendien ontvangt het land het grootste deel van het fonds, bijna 200 miljard euro. De Europese openbare aanklager doet grondig onderzoek naar verdachte transacties en onjuiste aanvragen, 'en daarbij is deze zaak nu aan het licht gekomen'.

Deze fraude is niet de eerste in verband met het grote herstelfonds; er zijn al tweehonderd andere onderzoeken gestart naar mogelijke fraude met subsidies. 'Maar met zulke immense bedragen worden mensen ook gemakkelijk verleid tot fraude', zegt De Vries. 'Dit is ook in Nederland gebeurd.' Tot nu toe is dit de grootste zaak die de Europese openbare aanklager heeft ontdekt. 'Ongetwijfeld zitten er nog meer aan te komen. Deze politieactie is niet de laatste', aldus de Europa-correspondent.