Een gênant moment voor de Britse minister van Buitenlandse Zaken en oud-premier David Cameron. Hij dacht dat hij aan het videobellen was met de Oekraïense oppositiepoliticus en oud-president Petro Porosjenko, maar hij werd voor de gek gehouden.

"Hoewel het videogesprek duidelijk met de heer Porosjenko leek te zijn, werd de minister van Buitenlandse Zaken na het gesprek achterdochtig", zei een woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken. Cameron bleek niet met de Oekraïense politicus zelf te praten, maar met een nep-Porosjenko. De twee politici hebben elkaar meerdere keren in het echt ontmoet.

Het gesprek tussen Cameron en de nep-Porosjenko zou kort zijn geweest. Het is niet duidelijk wat de heren hebben besproken, en of Cameron gevoelige informatie heeft gedeeld. De identiteit van de nep-beller is niet bekend, en het is ook niet duidelijk hoe de nep-beller toegang wist te krijgen tot de minister.

Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken kwam zelf met het nieuws naar buiten, omdat het wil voorkomen dat een opname van het gesprek later tegen David Cameron wordt gebruikt. "Hoewel hij zijn fout betreurt, vindt de minister van Buitenlandse Zaken het belangrijk om dit gedrag aan de kaak te stellen en meer inspanningen te leveren om het gebruik van verkeerde informatie tegen te gaan", zegt een woordvoerder van het ministerie.

Het is niet de eerste keer dat Cameron belt met iemand die zich voordoet als een ander. In 2015, toen hij premier was, werd iemand naar de premier doorverbonden die zei dat hij de directeur was van een van de Britse inlichtingendiensten. Cameron had toen al snel door dat het ging om een neptelefoontje, en deelde geen gevoelige informatie.


Vovan en Lexus
In 2022 hadden de toenmalige ministers van Defensie en Binnenlandse Zaken van het Verenigd Koninkrijk ook allebei te maken met neptelefoontjes van een man die zich voordeed als de premier van Oekraïne, Denys Sjmyhal. De toenmalige Britse premier Boris Johnson zei dat de Russische overheid verantwoordelijk was voor de neptelefoontjes.

Twee Russische komieken, bekend onder de namen Vovan en Lexus, gaven in 2022 toe dat ze zich hadden voorgedaan als de Oekraïense premier. De komieken deelden video's van de gesprekken op hun sociale media. Zelf ontkennen ze dat ze samenwerken met de Russische overheid. Vovan en Lexus wisten in het verleden ook de Italiaanse premier Georgia Meloni, Franse president Emmanuel Macron en de voormalige Duitse bondskanselier Angela Merkel voor de gek te houden.


Uit onderzoek van Oekraïense nieuwssite The Kyiv Independent bleek eerder dit jaar dat Vovan en Lexus ook soldaten van het Internationale Legioen van het Oekraïense leger voor de gek hebben gehouden. De Russen deden zich voor als de voormalige Oekraïense president Porosjenko, dezelfde man waar David Cameron mee dacht te bellen. Ze vroegen onder andere aan de soldaten om informatie te delen over zwakke plekken in de Oekraïense verdediging.

In de onderstaande foto's is te zien hoe Vovan en Lexus zich voordeden als Porosjenko. Links is een foto van de echte Porosjenko, terwijl het beeld aan de rechterkant komt uit het videogesprek dat soldaten van het Oekraïense leger voerden met Vovan en Lexus, die zich voordeden als Porosjenko.

Verkiezingstijd
Europese politici benoemen regelmatig het gevaar van nepnieuws en nepvideo's voor de Europese verkiezingen. Daarbij wordt vooral vaak naar Rusland gewezen, dat nepnieuws zou verspreiden om zo de verkiezingen te verstoren en kiezers te beïnvloeden. Josep Borrell, de buitenlandchef van de Europese Unie, waarschuwde er afgelopen maandag nog voor: "Campagnes van de Russische staat om de EU te overspoelen met misleidende inhoud vormen een bedreiging voor de manier waarop we gewend zijn onze democratische debatten te voeren, vooral in verkiezingstijd."

In de onderstaande video zie je hoe makkelijk het is om met behulp van kunstmatige intelligentie beelden te maken die er geloofwaardig uitzien, maar nep zijn.