EDE - De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is de afgelopen week begonnen met het bestrijden van de tijgermug in Ede. Eerder startten ook al bestrijdingsacties in andere Gelderse plaatsen. Het lijkt een verloren strijd, het is alleen nog een kwestie van uitstel van vesting door het beestje. "Het is 100 procent zeker dat de tijgermug zich op den duur permanent in Nederland gaat vestigen", zeggen deskundigen.
Uitgerekend bioloog Arnold van Vliet ontdekte het beestje in zijn eigen tuin en keuken in Ede. "Het was even schrikken. Een paar weekenden geleden zat ik lekker in de tuin en vloog een opvallende mug voorbij. Was dat een tijgermug? Het zal toch niet?", vroeg de bioloog zich af.
Daarna landde er een op zijn hand en pats! "Als je hem dood kan slaan dan kijkt het toch wat makkelijker. En jawel, het was een tijgermug. Een klein mugje te herkennen aan de zwart-witgeblokte pootjes. Het is een vervelende bijter, meerdere keren achter elkaar en vooral overdag. Mijn gezin wilde niet meer buiten zitten", vertelt hij.
Foto

Volgens hem is het de 54e gemeente sinds 2017 waar de tijgermug is aangetroffen. Tenminste, waar het gemeld is. "Veel mensen hebben niet eens door dat het een tijgermug is en maken er dan ook geen melding van", denkt Van Vliet. Ook in Doetinchem, de Overbetuwe en Zutphen is de tijgermug de afgelopen maanden al verschillende keren gezien.
Tot nu toe lukt het de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) goed om de tijgermug te bestrijden. Na een melding dat er een tijgermug gezien is, licht de NVWA de gemeente en de GGD in. Dan worden er in het gebied rondom de vondst inspecties gedaan en vallen met een lokstof geplaatst. Ook worden de tuinen in het gebied gecontroleerd op stilstaand water. Dat water moet wekelijks ververst of geleegd worden, zodat de eitjes van de tijgermug niet uitkomen.
Van Vliet: "Dat is lastig, want na regen blijven er ook plassen bij struiken staan, of in kuiltjes op de stoep."
Om te monitoren of er in de buurt nog meer tijgermuggen vliegen, plaatst de bestrijdingsdienst nog meer vallen. Die worden wekelijks gecontroleerd. Zodra er meer muggen zijn, worden weer meer vallen geplaatst, enzovoort.

In Ede is het bestrijdingsgebied inmiddels al best groot volgens Raldi Bakker, coördinator bestrijding exotische muggen en Senior Inspecteur bij de NVWA. "Toch is het niet zo dat de tijgermuggen ver weg vliegen", vertelt ze. "Als er genoeg bloed is voor de ontwikkeling van eitjes, en er is stilstaand water in dingen bijvoorbeeld gieters en bakjes, blijven tijgermuggen meestal op dezelfde plek. Want ze hebben alles wat ze nodig hebben voor het leggen van de eitjes."
Dat er ondanks de bestrijding toch aldoor nieuwe tijgermuggen op nieuwe plekken verschijnen, komt doordat mensen de mug van vakantie meenemen. Bijvoorbeeld in de caravan. "Steeds als de ene plek schoon is, duikt er weer ergens anders een tijgermug op."

Het wordt daarom steeds lastiger om de tijgermug buiten de deur te houden. Van Vliet: "Het is 100 procent zeker dat de tijgermug op den duur permanent in Nederland is." Bakker beaamt dat: "Steeds vaker duiken nieuwe populaties tijgermuggen op. Als dat meer dan een vierkante kilometer wordt, is het onmogelijk om de tijgermug uit te roeien."
Toch is het zaak om door te gaan met de bestrijdingsacties. De muggen verspreiden infectieziektes als dengue, oftewel: knokkelkoorts, en chikungunya. Van Vliet: "Dat zijn vervelende tropische ziektes die je hier niet wilt hebben. De tijgermuggen die hier voorkomen zijn tot nu toe niet besmet met deze ziektes."
Maar voor hoe lang? Hij ziet in Zuid-Europa al enkele besmettingen. "Echt gevaar verwacht ik de komende jaren nog niet. Maar de overlast, daar maak ik me zorgen om. Je gaat niet meer naar buiten omdat je wordt lekgestoken door die beesten."

Bakker belooft ook door te gaan met de bestrijding, ook al lijkt het op uitstel. Ondertussen kan de tijd goed gebruikt worden om mensen voor te bereiden op de permanente vestiging van de tijgermug.

Wat kun je zelf doen?
Doodslaan, adviseert de bioloog. "Het allerbelangrijkste is om waterbakjes in je tuin liefst elke week te legen, zoals vogelbadjes en lege potten. Houd je regentonnen afdekken, dakgoten schoonmaken en overal de randen van afdoen. Daar leggen ze de eitjes op. Je leegt al die bakjes omdat daar de larfjes van de mug in opgroeien. Die moet je doodmaken. Als je dat doorbreekt, overleeft de mug niet. Dat moeten we ons echt aanwennen."