Wanneer de mensheid zichzelf heeft weggevaagd door oorlogen, klimaatverandering of simpelweg domme pech, staat er een onverwachte troonopvolger klaar: de octopus. Volgens professor Tim Coulson van de Universiteit van Oxford zijn deze slimme zeebewoners perfect toegerust om het stokje over te nemen. Met hun tentakels, intelligentie en fascinerende vaardigheden zouden ze zelfs een onderwaterbeschaving kunnen opbouwen. Nee, dit is geen sciencefiction.

Octopussen hebben alles in huis om uit te groeien tot een dominante soort, stelt Coulson. “Dankzij hun behendigheid, nieuwsgierigheid, het vermogen om met elkaar te communiceren en hun enorme intelligentie zouden ze ingewikkelde gereedschappen kunnen maken en een samenleving kunnen opbouwen die doet denken aan Atlantis.” Het enige verschil: deze ‘stad’ gaat onderwater plaatsvinden.
En wie weet ontwikkelen ze ooit technologie om op het land te leven, net zoals wij apparatuur hebben uitgevonden om onder water te blijven. Coulson merkt op: “Hoewel het onwaarschijnlijk is dat de octopus zich tot een volwaardig landdier zal ontwikkelen, is hij slim genoeg om zijn tijd buiten het water te verlengen en zo nieuwe jachtmethoden te ontwikkelen.”

Volgens Coulson staan de inktvissen te popelen om de wereld te koloniseren. “Octopussen zijn roofdieren en kunnen vaak al dertig minuten overleven buiten het water. Zonder apparatuur.” Deze overlevingsdrang, in combinatie met hun indrukwekkende hersencapaciteit, maakt hen bijzonder geschikt voor een wereld zonder mensen.
Dit onderstreept Coulson nog eens in een interview met The European: “Octopussen behoren nu al tot de intelligentste, vindingrijkste wezens op aarde. Hun vermogen om complexe problemen op te lossen, objecten te manipuleren en zichzelf met verbluffende precisie te camoufleren, toont aan dat ze, onder de juiste omstandigheden, zouden kunnen evolueren tot een soort die een beschaving kan opbouwen na het uitsterven van de mens.”
Waarom inktvissen de apen verslaan
Met een geavanceerd brein, een gedecentraliseerd zenuwstelsel en ongeëvenaarde probleemoplossende eigenschappen lijken octopussen ideaal uitgerust voor een wereld vol chaos. Zelfs hun korte levensduur – ze worden slechts anderhalf tot vijf jaar oud – zit hen niet in de weg. Ze planten zich snel voort en bereiken in recordtijd hun volwassen, intellectuele piek.
Maar waarom niet apen, vogels of insecten als onze opvolgers? Kraaien en papegaaien zijn zeker slim en bouwen indrukwekkende nesten, maar ze missen de behendigheid van de mens of de octopus. Insecten maken torenhoge bouwwerken, maar een beschaving die lijkt op de onze zit er niet in. En primaten? Die hebben gereedschappen en een paar indrukwekkende trucjes, maar ze zijn net zo kwetsbaar als wij. Ze hebben hechte gemeenschappen nodig om te overleven, en die brokkelen juist steeds verder af.
Onderwatersteden en dorpen
Octopussen daarentegen werken solistisch. En dat is hun kracht. Coulson ziet het al voor zich: “De wezens, waarvan sommigen nu al zes meter lang worden en vijftig kilo wegen, zullen onder water steden en dorpen bouwen die lijken op die we op het land kennen.”
Volgens Coulson hoeven we ons geen zorgen te maken over de toekomst van de planeet. De natuur heeft namelijk al een vervanger klaarstaan.