De Iditarod is de bekendste jaarlijkse sledehondenrace in Alaska, maar sledehonden maken al duizenden jaren een veel langere reis: die door de tijd. Uit onderzoek naar het DNA van honden blijkt dat sledehonden al bijna 10.000 jaar bestaan, schrijft Popular Science. Vooral de Groenlandse sledehond – in het Groenlands Qimmeq genoemd – is een van de oudste hondenrassen ter wereld. Hun geschiedenis gaat terug tot het eiland Zhokhov in Oost-Siberië, 9500 jaar geleden.
Nieuwe inzichten uit genetisch onderzoek
In een recente studie, gepubliceerd in het vakblad Science, hebben wetenschappers de reis van deze bijzondere honden in kaart gebracht. Ze onderzochten het DNA van 92 sledehonden, van oude botten uit musea tot wangslijm van moderne Groenlandse honden. Zo konden ze precies volgen hoe de honden zich samen met mensen verspreidden van Siberië via Alaska tot in Groenland.
Uit het onderzoek blijkt dat het DNA van de Groenlandse sledehond door de eeuwen heen opvallend weinig is veranderd. Dit wijst erop dat deze honden al duizenden jaren trouw dezelfde rol vervullen: werken als sledehond, vooral voor transport en jacht.

De Inuit, de oorspronkelijke bewoners van Groenland, kwamen waarschijnlijk tussen 800 en 1200 jaar geleden op het eiland aan, iets eerder dan tot nu toe werd gedacht. De verspreiding van de honden laat zien dat de Inuit zich snel over het Noordpoolgebied verspreidden. In Groenland ontstonden vier aparte groepen sledehonden, die overeenkomen met verschillende regio’s waar de Inuit zich vestigden.

Het onderzoek laat zien dat de geschiedenis van mens en hond nauw met elkaar verbonden is. In tijden van hongersnood of ziekte bij mensen, daalde ook het aantal honden. In het DNA van de honden zijn zelfs sporen te vinden van historische gebeurtenissen, zoals epidemieën onder honden.

Opvallend is dat, ondanks verhalen over het kruisen van sledehonden met wolven, er weinig bewijs is dat wolfgenen zijn blijven hangen in de populatie. Sledehonden zijn juist geselecteerd op eigenschappen als samenwerking, uithoudingsvermogen en het kunnen leven van een dieet van vlees en vet.
Belang voor de toekomst
Het aantal Groenlandse sledehonden daalt snel: van zo’n 25.000 in 2002 naar ongeveer 13.000 in 2020. Toch zijn ze nog steeds gezond en spelen ze een belangrijke rol in de Groenlandse cultuur. Ze zijn onmisbaar als vervoermiddel in gebieden zonder wegen en kunnen, in tegenstelling tot sneeuwscooters, prooien ruiken en schrikken die niet af.
Wetenschappers hopen dat meer kennis over het DNA van deze honden helpt om gezonde populaties te behouden. Want sledehonden zijn niet alleen belangrijk voor transport en jacht, maar ook als levend erfgoed van de mens.