Er zijn slechts vier mensen in de hele wereld die de 2000 jaar oude Dode Zee-rollen mogen aanraken. Het zijn vier Russische vrouwen en ze hebben een probleem: plakkerig plakband. Het Scotch Tape was nog maar net uitgevonden en bleek een perfecte oplossing om fragmenten aan elkaar te plakken. Jaren later blijkt het een drama. De vrouwen werken al achttien jaar dag in dag uit aan de Dode Zee-rollen. Ze dienen ervoor te zorgen dat de papieren die een halve eeuw geleden aan de oever van de Dode Zee werden gevonden in goede staat tentoongesteld kunnen worden. En dat is nog niet zo gemakkelijk. De tienduizenden fragmenten zijn door de tand des tijds aangetast. Maar ook de inspanningen van vroegere conservatoren hebben hun sporen nagelaten. Het Scotch Tape is er daar één van. “Scotch Tape was in 1960 nog maar net uitgevonden en het leek een goede oplossing,” vertelt Pnino Shor, hoofd van de afdeling die belast is met het herstel van de rollen. “Maar in de jaren zestig bleek het een ramp te zijn. De stoffen van het plakband penetreerden het perkament en veroorzaakten het verval van het papier.” De vier vrouwen werken dag in dag uit met pincetten, kleine borsteltjes en oneindig geduld aan het perkament. “Ik zie het niet als werk,” vertelt één van hen, Tanya Treiger. De vrouwen verlenen op dit moment vooral ‘eerste hulp’ in een poging de gevolgen van het plakband beperkt te houden. Het plakkerige spul wordt verwijderd en de achtergebleven schadelijke stoffen worden weg gedept. “Als we geluk hebben, komt de rol weer tot leven en wordt het schrift duidelijker,” vertelt Shor. De fragmenten zijn één van de belangrijkste archeologische vondsten ooit. De Dode Zee-rollen bestaan uit 900 documenten met daarin de belangrijkste historische en religieuze gebeurtenissen. De grotere delen van de Dode Zee-rollen worden in het Israëlisch museum tentoongesteld. Als ze niet in het museum liggen, worden ze in een donkere kamer bewaard. Het klimaat is daar vergelijkbaar met dat van de grotten waarin de papieren gevonden zijn. Die grotten waren vochtig, warm en donker en maakten het mogelijk dat het perkament zo’n twee millennia goed bleef. “Als wij ze voor nog eens tweeduizend jaar kunnen behouden dan hebben we ons deel gedaan,” merkt Shor op. Naar verwachting hebben de vier vrouwen die de boekrollen voor de toekomst proberen te behouden nog zo’n achttien jaar werk.
Jammer dat ze vroeger zo makkelijk plakband erop deden. Ik weet zelf ook nog wel oude spellen ofzo met plakband in mekaar gezet, die zijn nu helemaal droog en breekbaar en de lijm is plakkerig. Lullig om zoiets te hebben met een oud stuk papier.
50 jaar geleden gebruikten ze dat plakband vol goede bedoelingen wie weet wat wij nu doen waarvan we over een tijdje merken dat het helemaal verkeerd is