Praefectus Pontius Pilatus wast zijn handen als teken van zijn onschuld nadat hij Jezus tot het kruis veroordeeld heeft. Een mooie symboliek, maar eentje die ook echt werkt. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Het wassen van de handen neemt twijfel weg. De onderzoekers lieten veertig proefpersonen kiezen tussen twee cd’s of twee soorten jam. De helft van de proefpersonen waste na het maken van de keuze de handen. Deze groep bleek vervolgens veel minder twijfels te hebben over hun beslissing. “Wanneer mensen een keuze maken, moeten ze meestal kiezen tussen twee heel aantrekkelijke opties,” vertelt onderzoeker Spike Lee. “Stel dat mensen een vakantiebestemming moeten kiezen: Parijs of Rome. Nadat zij gekozen hebben – laten we zeggen voor Parijs – dan rechtvaardigen ze hun keuze door te denken dat de Franse keuken veel beter is en dat de musea fantastisch zijn.” Ze rechtvaardigen hun keuze dus door een positieve opsomming te maken. Uit het onderzoek bleek dat mensen die na het maken van hun keuze hun handen wasten, hun keuze niet gingen rechtvaardigen. “Ze wasten de neiging om hun keuze te rechtvaardigen weg.” De gedachte dat mensen met water hun zonden weg kunnen wassen, maakt deel uit van verschillende godsdiensten en culturen. Zo vinden we het in het Christendom, maar ook in diverse boeken waaronder die van Shakespeare. Pas in 2006 ontdekten wetenschappers dat het meer dan symboliek was. Ze lieten hun proefpersonen nadenken over iets waar ze beschaamd over waren. Vervolgens moesten de proefpersonen een woordspelletje doen. De mensen die daarvoor aan een onethische gebeurtenis hadden teruggedacht, kozen veel vaker voor woorden als ‘zeep’ of ‘douche’. Na het spelletje mochten alle proefpersonen een cadeautje uitkiezen. Ook hier viel de keuze van de proefpersonen en hun schaamte op: zij kozen vaker voor de poetsdoek dan voor het potlood. De wetenschappers concludeerden toen dat het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor fysieke schoonheid overlapt met dat voor psychologische schoonheid.