Meer dan vijftig jaar is het eiland Canna vrij gebleven van criminaliteit, maar een winkeldief heeft aan die periode recent een brutaal einde gemaakt door in de lokale winkel een voorraad snoep, batterijen en toiletmateriaal te stelen, samen met zes wollen mutsen die door winkel-manager Julie McCabe waren gebreid. De vorige diefstal dateert van de jaren zestig, toen in de kerk een houtsnijwerk was ontvreemd.

Canna is het meest westelijke deel van de Binnen-Hebriden, een eilandengroep voor de westkust van Schotland. Het eiland, zeven kilometer lang en anderhalve kilomeer breed, telt een twintigtal volwassen bewoners. “De hele gemeenschap is door de diefstal verbijsterd,” merkt Julie McCabe op.

De lokale winkel wordt uitgebaat door vrijwilligers en verkoopt vooral geschenken en levensmiddelen. De deuren van de shop blijven ook tijdens de nacht open, zodat vissers op elk ogenblik van de gratis wifi-verbinding gebruik kunnen maken en zich kunnen bevoorraden.

Betalingen worden gedeponeerd in een zogenaamde honesty-box, terwijl de klanten een nota achterlaten met een opsomming van de producten die werden aangeschaft.

Julie McCabe zegt vooral door de vertrouwensbreuk geschokt te zijn. “We hadden er al aan gedacht om beveiligingscamera’s te plaatsen, maar dat voorstel hebben we laten vallen omdat we daarmee tegen het principe van vertrouwen zouden ingaan,” aldus de winkel-manager.

“Op een klein eiland zoals Canna is het vertrouwen in de buren en alle andere bewoners cruciaal.” Het meest nabijgelegen politiekantoor bevindt zich in de stad Mallaig op het Schotse vasteland. DeIsle of Canna Community Development Trust, eigenaar van de winkel, zegt nu te overwegen om de deuren van de shop tijdens de nacht te sluiten.

Het Schotse parlementslid Mike Russell, die de regio vertegenwoordigt, vertelde tegenover de Britse krant The Guardian dat het gebruik van de honesty-box op de Schotse eilanden, onder meer ook in hotels, een wijd verspreide gewoonte is. “De diefstal zal de eilandbewoners ongetwijfeld zenuwachtig hebben gemaakt,” aldus het parlementslid.

“Het is echter te hopen dat ze zich hierdoor niet gedwongen zullen voelen hun levenswijze te veranderen. De moderne maatschappij en het eilandenleven zijn niet altijd perfect op elkaar afgestemd, maar ik zou toch liefst hebben dat de eilanden hun eigen karakter blijven behouden.”

Canna telde ooit 436 bewoners. Het eiland is sinds het begin van de jaren tachtig eigendom van de National Trust for Scotland (NTS). Bij een telling in het begin van deze eeuw bleek er nog een populatie van twaalf mensen. Een tiental jaar geleden werd een vergeefse promotiecampagne gevoerd om nieuwe bewoners aan te trekken.

Het eiland omvat ook een vogelreservaat, waar onder meer de Noordse pijlstormvogel en de papegaaiduiker kunnen worden aangetroffen. Canna wordt door de ferries van Caledonian MacBrayne verbonden met Mallaig en de eilanden Rum, Eigg en Muck. De diefstal van het houtsnijwerk uit de jaren zestig is nooit opgelost. De buit is ook nooit teruggevonden.