De banaan sterft uit. Door een schimmelziekte wordt het bananenras dat wij eten, de Cavendish, bedreigd. Een serieus probleem, want in grote delen van de wereld zijn bananen een belangrijk ingrediënt voor de dagelijkse maaltijd.

Gert Kema doet aan de Wageningen Universiteit onderzoek naar bananen. HIj vindt dat we wel erg afhankelijk zijn geworden van één ras. "Het is een herhaling van de geschiedenis die zich een eeuw geleden heeft afgespeeld, alleen nu bij een ander ras", zegt Kema. "Het grote verschil is dat we nu geen ras hebben om de Cavendish snel te vervangen."

Dit ras banaan is basisvoedsel voor grote delen van de wereld. "In Oost-Afrika is deze banaan echt een basisvoedsel, vergelijkbaar met rijst. Net als in Azië en Zuidelijk Afrika", zegt onderzoeker Kema. "Het wordt daar gebruikt om een soort puree te maken, dat heet matoke. En bijvoorbeeld in Latijns-Amerika worden de bananen ook heel veel gegeten."

Onderzoeker Gert Kema: "De schimmel bedreigt ook allerlei kleine boeren die andere soorten verbouwen"

Makkelijk vestigen en verspreiden
De Cavendish-banaan is zeer vatbaar voor de schimmelziekte. De schimmel kan zich er makkelijk in vestigen en verspreiden. "Het riskante van deze stam is dat hij ook heel pathogeen is op allerlei andere bananensoorten. Dus hij bedreigt ook allerlei kleine boeren die andere soorten verbouwen", legt Kema uit. De schimmel wordt vooral via besmette grond verspreid en daardoor is het een echte sluipmoordenaar. Daarnaast is de schimmel moeilijk in te sluiten. "Daarom is hij de laatste twintig jaar door heel Zuidoost-Azië heen gegaan en de laatste jaren beweegt hij zich naar het Westen. Hij zit nu ook in het Midden-Oosten en in Afrika", zegt Kema.

Er wordt nu onderzoek gedaan naar hoe de schimmel uitgeroeid kan worden. "De oplossing ligt is uiteindelijk dat je nieuwe, resistente bananen maakt, zoals dat in veel andere gewassen ook zo is. En dat kan op verschillende manieren, zoals op plantenveredeling of genetische modificatie. Maar daar is absoluut haast bij."