Wie zijn grote teen door heen sok ziet piepen, koopt al gauw een nieuw paar. Gewoon, omdat sokken een paar euro kosten en het gat stoppen teveel moeite is. De Zweedse overheid wil deze reflex van verspilling tegengaan door de btw op reparaties flink te verlagen, van 25 naar 12 procent.

Dat staat in een wetsvoorstel dat de regerende sociaaldemocratische partij SAP en de Groenen vandaag indienen. Wasmachines, truien, schoenen, fietsen, sokken - als het aan Per Bolund, minister van financiële markten en consumentenzaken, ligt, wordt alles wat kapot gaat vanaf volgend jaar tegen een lager tarief gerepareerd, in plaats van op de vuilnisbelt te belanden.

De groen-rode coalitie wil ook dat inwoners van Zweden een deel van de kosten voor loodgieters, fietsenmakers en tv-reparateurs terugkrijgen van de belastingdienst. Door deze maatregelen moet spullen repareren 'rationeel economisch gedrag' worden: het moet goedkoper zijn een grasmaaier te laten maken dan een nieuwe te kopen.

Minister Bolund wil op deze manier de reparatie-industrie stimuleren en uitbreiden. Zo ontstaan er extra banen, bijvoorbeeld voor vluchtelingen zonder in Zweden geldige educatie. "Ik zie een omslag in het denken, hier in Zweden", zei Bolund tegen de Britse krant The Guardian. "Er is een groeiend bewustzijn dat we onze spullen langer moeten laten leven, om zo consumptie terug te dringen." De vele 'loppis' - garages waarin Zweden hun oude spulletjes verkopen - zijn hier een voorbeeld van.

De Zweedse overheid zet al langer in op een 'recycle-revolutie'. Het land recyclet de helft zijn huisafval en bij de verwerking van de andere helft wordt stroom opgewekt. Een aantal jaar geleden bleek het recycle-systeem zo efficiënt dat het land afval uit Noorwegen moest importeren, omdat er anders Zweedse huishoudens zonder stroom kwamen te zitten.

Het Zweedse parlement (Riksdag) stemt in december over de reparatiewet. De Groenen en de sociaaldemocraten vormen samen geen meerderheid: zij hebben 137 zetels van de 349 zetels. Zweden kent maar één kamer die over wetsvoorstellen stemt, in plaats van twee, zoals in Nederland.