De biologische landbouw is nog steeds booming. De omzet ligt in ons land boven een miljard euro per jaar. Dat, terwijl het helemaal geen zin heeft om biologische producten te kopen. “Ze zijn niet gezonder en niet beter voor het milieu,” zegt de Belgische ecoloog en milieuactivist Stijn Bruers in het AD, dat een serie interviews publiceert met dwarsdenkers.

“Consumenten noemen gezondheid als belangrijkste reden voor het kopen van biologische producten,” begint Bruers. “Bio zou beter zijn voor de mens omdat er geen chemische bestrijdingsmiddelen mogen worden gebruikt. Maar niemand, ook de Wereldgezondheidsorganisatie WHO niet, heeft tot dusverre precies kunnen achterhalen wat de gezondheidseffecten zijn van het gebruik van pesticiden in de reguliere landbouw. Studies spreken elkaar tegen. Ruwe schattingen gaan uit van een verhoogd sterfterisico van één op een miljoen per jaar.”

Ook de smaak van biologische groenten en fruit is niet beter. “Onderzoeken waarbij mensen blind moesten proeven, wezen uit dat de smaak wordt beïnvloed door onze verwachtingen en overtuigingen. Wie denkt dat een aardbei bio is en gelooft dat biologisch gezonder is, gaat die aardbei lekkerder vinden, ook al is ze in werkelijkheid helemaal niet biologisch.”

Tenslotte vervalt het laatste argument: bio is ook niet beter voor het milieu. “De biologische landbouw gebruikt stoffen die weliswaar in de natuur voorkomen, maar soms schadelijker zijn dan synthetisch gif.” Bruers legt uit: “Er mag geen kunstmest worden gebruikt. De boer staat alleen compost en dierlijke mest ter beschikking. Die mest is van dieren die broeikasgassen uitstoten, die soja eten waarvoor aan de andere kant van de wereld bossen zijn gekapt. Ik heb liever kunstmest, omdat je dat heel precies kunt toedienen. Verder veroorzaakt de biolandbouw milieuschade doordat de tractoren en machines fossiele brandstoffen gebruiken. Biologisch gehouden dieren leven vaak langer, waardoor er meer uitstoot van broeikasgassen is.”

Ook is meer grond nodig om hetzelfde te produceren. “Daarvoor moet je waardevolle natuurgebieden vernietigen. Bovendien zit de gangbare landbouw niet stil. Er wordt gewerkt aan betere en veiligere pesticiden. Er worden sterke milieuwinsten geboekt door gewassen resistent te maken tegen droogte en ziekten. Doordat het op grote schaal gebeurt, boekt de reguliere landbouw meer milieuwinst dan de biologische.”

Omdat er voor een paar procent aan biologisch geproduceerd voedsel wel een heel netwerk van inkoop, verkoop, transport en controles moet worden opgetuigd, zijn de producten een derde tot de helft duurder dan in de gewone supermarkt. “Dat is niet te rechtvaardigen zolang er geen hard bewijs is dat biologisch ook echt beter is.” De milieuactivist eet dus niet biologisch. Wel raadt hij aan om te stoppen met vlees eten. “Wie gezondheid en milieu belangrijk vindt, kan beter vegetariër worden.”