Meer dan duizend euro. Dat is wat een Groningse student aan de gemeente Groningen moet betalen om de documenten te krijgen, waar hij middels een verzoek binnen de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) om vroeg.
In een reactie van de gemeente op het Wob-verzoek van student Koen Marée bleek de interne communicatie niet verwijderd. Daarin stelt een medewerker: “Als we hem aangeven dat hij wellicht een paar honderd euro kwijt is voor het kopiëren van documenten, dan kunnen we het verzoek wellicht iets beperken. Hij is volgens mij student, dus dat schrikt wellicht af.”
Marée vroeg middels het Wob-verzoek om alle documenten over de aanpak van de noodhuisvesting voor internationale studenten en de oprichting van het containercomplex aan de Suikerlaan.
Marée plaatste het citaat op Twitter, zonder daarbij de medewerker of de instantie te vermelden. Het bericht werd meer dan 800 keer gedeeld. Aan de reacties van (journalistiek) Nederland was te merken dat de gemeente Groningen niet de enige organisatie is die zich schuldig maakt aan ‘#Wobstructie’. Waarheidszoekers stuiten bij talloze publieke organisaties op problemen. Van overschreden termijnen tot overdreven censuur of zelfs een totaal gebrek aan documentatie over het vraagstuk.
Ondanks de ophef die ontstond voegde de gemeente daad bij het woord. Een paar weken later werd Marée geïnformeerd dat het printen van de 700 mails, die vaak uit meerdere pagina’s bestaan, 36 eurocent per pagina kost. De kosten komen daarmee boven de duizend euro uit.
De documenten moeten geprint worden, zodat de namen van betrokken ambtenaren en medewerkers doorgehaald kunnen worden. Tenminste, dat zegt de gemeente in dit geval. Er zijn genoeg programma’s waarmee documenten digitaal ‘gestreept’ kunnen worden. Printen en scannen is dus niet per se nodig. Bovendien kreeg Dagblad van het Noorden bij Wob-verzoeken de documenten opgestuurd, zonder torenhoge bedragen op tafel te moeten leggen.
De overheid maakt beleid en voert dat uit, in opdracht van het volk. Als opdrachtgevers kunnen burgers via de Wet openbaarheid van bestuur dat beleid en de uitvoering daarvan controleren. Zo zorgt de Wob voor transparantie. Bovendien hebben burgers het recht te weten hoe publieke organisaties zoals de gemeente hun functie uitvoeren.
Dat de gemeente hoge kosten vraagt voor het uitdraaien en lakken van documenten, terwijl dat digitaal ook moet kunnen, is al vreemd. Zeker gezien het feit dat ze daar niet altijd kosten voor rekent. “Als je digitale informatie aanvraagt en die digitaal wil ontvangen, zoals bij dit verzoek, dan mogen er geen kosten in rekening worden gebracht”, aldus Wob-specialist Roger Vleugels.
Dat de medewerker van de gemeente in dit geval uitspreekt dat de kosten bedoeld zijn om ‘af te schrikken’ en het ‘verzoek te beperken’, maakt het een stuk kwalijker.