GROESBEEK - De provincie Gelderland is met anderen in gesprek met Den Haag om de Gelderse bodem vruchtbaarder te kunnen maken voor landbouw. Er zijn allerlei bodemverbeteraars voor niet zelden gortdroge, dorre aarde. Maar de wet staat niet toe dat ze worden toegepast. Dat moet anders vinden velen, bijvoorbeeld in de gemeente Berg en Dal.

Bokashi heet de bodemverbeteraar waar ze in Berg en Dal niks mee mogen. De term is Japans voor gefermenteerde compost die prachtige dingen doet met onvruchtbare, droge landbouwgrond. Dorre aarde wordt er groen van. Maar ondanks die fantastische resultaten is een Bokashi-project in de gemeente Berg en Dal onmiddellijk stilgelegd.

'Dit is de Bokashi waar het allemaal om gaat', zegt boer Chris Poelen, terwijl hij net een handje van het spul uit een enorme bult haalt, die ligt te fermenteren onder plastic.

Groen, midden in kurkdroge zomer
Het begon allemaal nog niet zo lang geleden. 'Een van de boeren hier in het gebied had iets gehoord over Bokashi', zegt Tiny Wigman van natuurorganisatie ViaNatura, die met anderen het project op poten zette.

Ze leerden dat Bokashi zich op andere plekken in Nederland al had bewezen. Wigman: 'Waar een agrariër één perceel wel met Bokashi had behandeld en een ander perceel niet, vorig jaar met die droogte, het effect kon je zien. Het ene was gewoon nog groen midden in die droge zomer, het andere niet meer.'

Gemaaid gras is afvalstof
Een win-winsituatie, dachten ze in Berg en Dal. De gemeente is van het langs de wegen gemaaide gras af door er Bokashi van te maken en boeren kunnen het goed gebruiken. Maar het mag dus niet. Terwijl het bijvoorbeeld de pompoenen van Chris Poelen uit Groesbeek flink zou kunnen helpen groeien.

'Het mag nog niet het land op', constateert de boer teleurgesteld. 'Het wordt nu gezien als een afvalstof eigenlijk van het bermmaaisel, maar uiteindelijk is het toch een hele goeie meststof, waarmee we ons land kunnen bemesten.'

'Uiteindelijk kwam het oordeel dat het op dit moment gewoon verboden is', zegt Marcel van den Berg van de gemeente Berg en Dal. 'Ja, dan kun je het als gemeente nog zo'n goed project vinden, maar dan moeten we ons toch gewoon aan de wet houden en er mee stoppen.'

Enorme domper
En zo hobbelt, als wel vaker, de wetgeving achter een nieuw fenomeen aan. En daarom werd iets wat goed werkt, toch stilgelegd. Tiny Wigman lacht, zij het wat zuurtjes: 'Dat was zeker een enorme domper.'

Voor de wet moet bijvoorbeeld eerst duidelijk zijn of er geen afval, ziekten of woekerend onkruid uit de gemaaide bermen mee komt. 'Dat zijn dingen die allemaal te tackelen zijn', stelt Marcel van den Berg namens de gemeente. 'Maar dat moet dan wel goed geregeld zijn.'

En boer Poelen? Die blijft achter met zijn hoop Bokashi waar hij niets mee mag. Het ligt er maar te liggen, naast een gortdroge akker. 'Jammer', constateert hij nuchter. 'We hadden het graag op het land gehad om de bodemkwaliteit te verbeteren. Maar ja, zo zit de ambtenarij in Nederland soms helaas in elkaar. We zullen gewoon nog even geduld moeten hebben.'