Een elektrisch vliegtuig bestellen dat nog niet bestaat, United Airlines durft het aan. Tegen beter weten in?

United Airlines gelooft erin. De luchtvaartmaatschappij, een van de grotere in de Verenigde Staten, bestelt honderd elektrische vliegtuigen bij het Zweedse bedrijf Heart Aerospace. United Airlines werkt samen met de regionale maatschappij Mesa Airlines, en die bestelt er ook honderd. Onder voorbehoud, want het toestel dat ze wil aanschaffen is nog lang niet vliegklaar.

De aangekondigde bestelling komt voor de luchtvaartwereld als een verrassing. De ES-19 van Heart Aerospace kan negentien passagiers vervoeren en heeft een bereik van vierhonderd kilometer, niet veel voor een vliegtuig. Het is het eerste en enige type dat Heart in de aanbieding heeft. Volgens Heart zelf kan de ES-19 in 2026 de lucht in.

Zestig keer betere prestaties
Dat lijkt optimistisch. De toestellen die nu al elektrisch vliegen, halen met twee personen hoogstens 68 kilometer, vertelt Joris Melkert, docent luchtvaarttechniek aan de TU Delft. “Heart belooft tien keer zoveel inzittenden, vijf à zes keer zoveel kilometers, dus zo’n zestig keer betere prestaties, en dat binnen een paar jaar”, zegt hij. “Alle sommen zeggen: dat gaat niet gebeuren.”

Dat United Airlines toch een order aankondigt, zegt vooral iets over de druk op de luchtvaart, vermoedt Melkert. “Dat is op zich goed nieuws: iedereen beseft dat de luchtvaart duurzamer moet.”

Heart heeft voor zijn negentienzitter voorlopig alleen een prototype van het aandrijfsysteem op lithiumbatterijen klaar. Een belangrijke volgende stap voor de ES-19 is het bouwen van een prototype van het toestel zelf. Dat zal dan eerst uitgebreid getest moeten worden, voor het kan worden goedgekeurd door de luchtvaartautoriteiten in de Verenigde Staten en Europa.

Sleutelrol voor regionale vluchten
Áls dat allemaal lukt, wil United Airlines het toestel inzetten op regionale vluchten van en naar de grotere vliegvelden. De maatschappij ziet kansen voor honderden routes naar kleinere regionale vliegvelden die nu nog zonder lijndienstvluchten zitten. “We verwachten dat de markt voor regionale vliegreizen op korte afstand een sleutelrol zal spelen in de evolutie van de elektrische vliegtuigen”, zegt Michael Leskinen, topman van United Airlines.

Voor de langere vluchten vanaf die grote luchthavens is elektrisch vliegen nog veel verder weg. Daar rekent ook United Airlines niet op: twee weken geleden plaatste het een order voor tweehonderd grote vliegtuigen bij Boeing (van het type 737 Max) en zeventig bij Airbus (A321's). Daarmee kan de maatschappij weer enkele decennia vooruit.

Aan de bestellingen bij Boeing en Airbus is United Airlines zo’n 15 miljard dollar kwijt, schatten insiders. Hoeveel geld de maatschappij uittrekt voor de elektrische toestellen van Heart is niet bekendgemaakt. Dat de vliegtuigbouwer uit Gotenburg een boost krijgt door de aangekondigde aanschaf, staat wel vast. De grootste order tot nu toe was die van Finnair, afgelopen voorjaar: twintig toestellen.