Overal in het landschap zie je ze opduiken. Windmolens. En allemaal draaien ze, zodra ze aan staan, netjes in de pas, dezelfde kant op. Rechtsom.
Waarom draaien al die windturbines eigenlijk dezelfde kant op? Deze vraag werd ingestuurd naar Zoek het uit! door Herman Gort uit Hoogeveen.
Volgens het windpark De Drentse Monden en Oostermoer is het antwoord simpel. Wetenschappers hebben berekend dat een rechtsdraaiende windmolen in Nederland meer wind vangt dan een linksdraaiende. Dit zou met de overheersende windrichting in Nederland te maken: vaak komt deze uit het zuidwesten.
Andere onderzoekers hebben uitgeplozen dat de molens juist linksom zouden moeten draaien, zo is te lezen in dit artikel van Quest. "Onlangs kwam een team wetenschappers van onder meer het Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt tot de conclusie dat je windmolens juist linksom moet laten draaien, want dan brengen ze meer op. Tenminste: op het noordelijk halfrond. Op het zuidelijk halfrond zou je ze juist rechtsom willen laten draaien."
In hun artikel schrijven de windmolenonderzoekers dat het overdag niets uit moet maken welke kant de windmolen op draait. Maar 's nachts liggen de zaken anders. De zon is dan verdwenen en de situatie in de atmosfeer ziet er anders uit. Zo is de grond kouder en de lucht minder turbulent. Nemen de wetenschappers dat mee in hun modellen, dan zou een windmolen ineens profiteren van linksdraaiende wieken.
Of specifieker: de windmolen die een stukje verderop staat te draaien. De wirwar aan luchtstromen die langs de eerste windmolen is geweest, plus de natuurlijke luchtstroming in de atmosfeer, leveren samen dan een beter resultaat op dan bij rechtszwiepende wieken. Dat zou in het beste geval 23 procent meer stroom kunnen opleveren, becijferden de onderzoekers. Als dát waar is, dan zouden de windmolens van de toekomst weleens linksom kunnen draaien.
Ouderwetse windmolens, van die echte Hollandse, die draaien linksom. Ook dat heeft een specifieke reden.
De roeden, dat zijn de twee houten balken waarop de wieken bevestigd zijn en die samen een kruis vormen, zijn gemaakt van een boomstam. Die stam kreeg een rechtse draaiing mee toen de boom groeide. De zon draait elke dag vanuit het oosten langs het zuiden naar het westen, en de boom draait mee in de groei.
Door de wieken van een molen juist de andere kant op te laten draaien, dus naar links, draai je tegen de barsten in het hout in, waardoor je deze barsten dichtdraait. Op deze manier zal het hout niet snel scheuren.