@Emmo: Dat is ook weer een interessant uitgangspunt!
Hoewel er uitgaande van het vergelijk met chimpansees wel wat haken en ogen aan zitten. Zo zou je kunnen zeggen dat het gedrag van chimpansees niet meer dan dat is : gedrag. En gedrag is een keuze die vaak ook nog cultureel bepaald is ook. Feitelijk hebben chimpansees dus een andere cultuur met andere normen en waarden ontwikkeld dan wij.
Dat doet echter niets af aan hun wezen en geestelijke capaciteiten. Want hoewel chimpansees de norm aanvaard hebben dat pesten niet slecht is blijken ze wel zeer goed in staat om empathie te voelen voor elkaar en zelfs voor hele andere diersoorten. Ze hebben, ondanks hun gedrag, een aanzienlijk vermogen om zich in anderen te verplaatsen, emoties bij anderen te herkennen en met anderen mee te leven. Het pesten is dus slechts aangeleerd gedrag en dat is van een heel andere orde dan wat we zien bij psychopaten. Daarbij gaat het immers niet alleen om (altijd veranderbaar) GEDRAG maar om de overanderbare essentie van hun wezen, die daadwerkelijk in hun genen (de structuur van hun hersenen) ingebakken zit.
Maar ondanks het in mijn ogen niet kloppende voorbeeld van de chimpansee geeft de gedachte aan een atavisme mij wel hoop
. Men gaat er immers van uit dat de mens voorheen in essentie altijd een sociaal en empathisch wezen is geweest maar de geschiedenis leert ons tevens dat er heel wat volkeren waren die zonder pardon en enig gevoel van wroeging hun naasten (zelfs eigen kinderen en vrouwen) doden en offerden voor een plaats op de troon, de eerste erfrechten en een voorspoedige oogst. Atavisme, ja, laten we daar maar op hopen
.