Een nieuwe 'injecteerbare pleister' kan voor patiënten met artrose een grote verbetering betekenen. Hoogleraar Marcel Karperien van de Universiteit Twente vertelt donderdag over het onderwerp bij zijn inaugurele rede.
Kapot kraakbeen kan zichzelf herstellen, maar het heeft daarbij wel hulp nodig. Karperien heeft een oplossing (pdf). Hij wil met een injectienaald een pleister aanbrengen op beschadigd kraakbeen die de groei van nieuw en gezond kraakbeen in het gewricht mogelijk maakt. Het Reumafonds financiert een deel van zijn onderzoek.
"De eerste proeven laten zien dat de gel veilig is en kraakbeenaanmaak stimuleert," zegt Karperlein. De moeilijkheid bij het inbrengen van lichaamsvreemde stoffen is vaak dat die afgestoten worden. "Begin jaren negentig heeft de ontwikkeling van materialen die in het lichaam ingebracht kunnen woren een enorme boost gekregen. De volgende stap is materialen te maken die bijdragen aan het herstel van het lichaam. Een voorbeeld daarvan is een stof die het lichaam kan aanzetten tot het maken van nieuw kraakbeen."
De vloeibare pleister is een stof die bestaat uit suikermoleculen plus een enzym. De twee stoffen samen vormen een gel die hard wordt op het beschadigde gewricht, als een soort pleister. "Deze suikerketens komen van nature voor in ons lichaam," zegt Karperlein. "Ze zitten bijvoorbeeld in kraakbeen en in gewrichtsvloeistof. Ze zijn bovendien ingebouwd in het bindmiddel dat al onze cellen bij elkaar houdt. Je kunt je voorstellen dat die suikers dus belangrijk zijn als je wilt zorgen dat het kraakbeen zichzelf vernieuwt."
De methode werkt door het inspuiten van stam- en kraakbeencellen in de pijnlijke gewrichten. Dat kan de patiënt zelf doen. Het mengsel vervangt het oorspronkelijke kraakbeen, dat door de ziekte is afgesleten. Dat geeft het lichaam een steuntje in de rug, zodat eigen lichaamscellen op de plek van de kunstmatig ingespoten stof terug kunnen groeien.
Het medische biomateriaal wordt veilig afgebroken door het lichaam. Artrose komt niet alleen voor bij ouderen, maar ook bij jongeren met bijvoorbeeld een sportblesure. Er is tot nu toe geen geneeswijze, alleen de pijn kan door artsen verlicht worden.