In de zeventiende en achttiende eeuw was men in Polen zo bang voor vampiers, dat sommige doden werden begraven met een sikkel of met stenen op hun nek om te voorkomen dat ze opstonden uit hun graf.
Voorheen werd aangenomen dat de doden die zo’n akelig graf kregen immigranten waren, omdat documenten uit die tijd melding maken van een toestroom van vreemdelingen. Maar in een nieuwe publicatie in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS ONE, wordt aangetoond dat de gevreesde ‘vampiers’ juist uit de omgeving van hun begraafplaats afkomstig zijn.
Onderzoekers haalden resten van zes mensen uit vampiergraven in Noordwest-Polen. Volgens Lesley Gregoricka, archeologe aan de University of South Alabama, geloofde men dat iemand die in een vampier zou veranderen, door het scherpe lemmet van de sikkel zou worden tegenhouden om uit het graf op te staan. De stenen zouden eveneens voorkomen dat de vampiers mensen konden bijten of opeten.
Om meer over deze vermeende vampiers te weten te komen vergeleken wetenschappers de strontiumisotopen in hun tanden met die van dieren uit de nabije omgeving van de graven. De verhoudingen waren gelijk, wat erop duidt dat de doden uit de dezelfde streek afkomstig waren en dus geen immigranten waren.
Dr. Gregoricka vermoedt dat de doden zijn overleden aan cholera (een ziekte die verspreid wordt via vervuild drinkwater). “Cholera was een mysterieuze ziekte, iets bovennatuurlijks”, zeg ze. Mensen dachten dat de doden weer opstonden, de levenden aanvielen, en zo de ziekte verspreidden. Niet immigranten, maar zieken leden dus onder een sociaal stigma. De term 'vampier’ refereerde in de Poolse folklore aan een ziel of geest die lijken weer animeert en daarna de levenden aanvalt. Opvallend is overigens wel, dat de lichamen waarvan werd vermoed, dat ze weer tot leven zouden kunnen komen, werden begraven te midden van alle 'normale' doden.
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt maar, aldus Gregoricka, dat archeologen en antropologen niet zomaar moeten afgaan op wat ze denken te kunnen concluderen uit schriftelijke bronnen.
Foto