Heb je mannelijke vrienden die veel selfies plaatsen op Facebook of Instagram? Opgepast! Nieuw onderzoek suggereert dat mannen die meer foto’s van zichzelf plaatsen doorgaans meer psychopathische trekjes vertonen.
Onderzoekers trekken die conclusie nadat ze 800 mannen (tussen de achttien en 40 jaar oud) meerdere vragenlijsten voorschotelden. Eén vragenlijst was gericht op het online gedrag van de mannen en betrof met name het plaatsen van foto’s op sociale media. Ook kregen de mannen bijvoorbeeld de vraag of ze foto’s alvorens ze deze op een sociaal medium plaatsten, bewerken. Andere vragenlijsten waren opgesteld om te peilen hoe de mannen scoorden op asociale kenmerken (waaronder kenmerken die geassocieerd worden met psychopaten en narcisten).
Uit het onderzoek blijkt dat mannen die meer selfies plaatsten op sociale media ook hoger scoorden wanneer gekeken werd naar de mate waarin ze psychopathische en narcistische trekjes vertoonden. Mannen die hun selfies bewerkten alvorens ze deze met de wereld deelden, waren doorgaans iets narcistischer. “Het is niet verrassend dat mannen die veel selfies plaatsen en meer tijd besteden aan het bewerken van die selfies narcistischer zijn,” vindt onderzoeker Jesse Fox. “Maar het is het voor het eerst dat we dat tijdens een onderzoek kunnen bevestigen. Wat interessanter is, is dat deze mannen ook hoger scoren op een ander asociaal persoonlijkheidskenmerk: psychopathie.”
Narcistische mensen denken dat ze slimmer, aantrekkelijker en beter zijn dan anderen. Tegelijkertijd gaat er onder die aanname wat onzekerheid schuil. Psychopathie wordt (onder meer) gekenmerkt door een gebrek aan empathie en de neiging naar impulsief gedrag.
Wie mannelijke vrienden heeft die om de haverklap selfies plaatsen, hoeft echter niet direct te vrezen voor zijn of haar veiligheid. Hoewel we bij psychopaten direct aan koelbloedige moordenaars denken, moeten we dat niet direct achter de selfies-plaatsende heren zoeken. De mannen die tijdens dit onderzoek bestudeerd waren en veel selfies plaatsen, vertoonden weliswaar meer psychopathische trekjes, maar bleven binnen de ‘gezonde marge’ waar moordende psychopaten ruim buiten vallen.
Uit het onderzoek blijkt verder dat mannen die foto’s bewerkten ook sterker geneigd waren tot zelfobjectivering. Dat betekent dat ze hun eigenwaarde vooral baseerden op hoe ze eruit zagen en niet op andere positieve kenmerken. “We weten dat zelfobjectivering tot veel nare dingen kan leiden, zoals een depressie en eetstoornissen onder vrouwen. Met het toenemende gebruik van sociale netwerken is iedereen meer bezig met zijn verschijning. Dat betekent dat zelfobjectivering zowel voor mannen als voor vrouwen wellicht een groter probleem gaat worden.”
Dit onderzoek beperkte zich tot mannen. De grote vraag is natuurlijk: gaan de resultaten ook op voor vrouwen? Dat is Fox momenteel aan het onderzoeken en vooralsnog lijkt het erop van wel. Vrouwen die meer selfies plaatsen, lijken ook meer narcistische en psychopathische trekjes te vertonen. Zelfobjectivering blijkt onder vrouwen een nog grotere rol te spelen dan onder mannen. Al met al wijst alles erop dat veelvuldige selfies op Facebook ons veel meer vertellen dan wat de betreffende persoon die dag draagt of aan het doen is. De kiekjes verraden ook iets over zijn of haar persoonlijkheidskenmerken die overduidelijk van invloed zijn op de wijze waarop we onszelf online presenteren.