Zeventien jaar lang zochten Australische astronomen naar een verklaring voor de mysterieuze signalen die hun telescoop oppikte. Een promovenda ontdekte dit jaar wie de boosdoener is: de magnetron op het terrein van de sterrenwacht.

Een beetje verdacht was het wel. De bijzondere signalen die de Parkes-telescoop in Australië oppikte, kwamen alleen voor tijdens kantooruren en ook alleen tijdens werkdagen. Zeventien jaar geleden, in 1998, werden de zogenaamde perytonen voor het eerst opgepikt, maar vervolgens kwamen ze maar een of twee keer per jaar voor.

Probeerden buitenaardse wezens soms contact te leggen met de sterrenwacht? Of vormden deze geheimzinnige stralingserupties de sleutel tot de ontsluiering van nieuwe kosmische geheimen? Al snel konden zulke hypotheses overboord, want de signalen leken van dichtbij te komen. Maar wat de bron dan precies was, bleef een raadsel voor de astronomen.

Begin dit jaar installeerden de onderzoekers een nieuwe ontvanger en die pikte al snel signalen op met dezelfde golflengte als de golfen van een magnetron. Nu werken de astronomen zelf niet naast de telescoop, maar bij de telescoop werken wel onderhoudsmedewerkers die een magnetron gebruikten.

Toch was het mysterie niet direct opgelost, want toen de magnetron op het terrein van de sterrenwacht werd getest, bleven signalen in eerste instantie uit. Wanneer de onderzoekers netjes wachtten tot de magnetron klaar was, gebeurde er niets. Maar als ze magnetron voor die tijd openden, ontstond dezelfde straling die eerder werd opgepikt.

"Wat bleek, is dat je deze lokale signalen kan opwekken door de magnetrondeur te openen om de magnetron te laten stoppen. Dit veroorzaakte de gekke uitbarstingen die we zagen bij Parkes", vertelt PhD-studente Emily Petroff, die de ontdekking in een wetenschappelijk onderzoek presenteerde. "Het was wel een beetje een verrassing voor ons allemaal."