Groot nieuws uit het heelal afgelopen weekend: zaterdagnacht had het Duitse centrum voor lucht- en ruimtevaart (DLR) 85 seconden contact met lander Philae. Na de moeizame landing van 12 november afgelopen jaar, stond de Philae al snel stuurloos op komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Nu, zeven maanden later, is Philae wakker en klaar voor actie.

Philae, de lander van het European Space Agency (ESA), heeft eindelijk weer contact gemaakt met de aarde. Het contact loopt via de rondcirkelende satelliet Rosetta. De verbinding is niet ideaal dus dat is een van de eerste verbeterpunten. ESA-wetenschapper Matt Taylor zegt dat heroriënteren van Rosetta een betere verbinding kan opleveren. Volgens manager Stephan Ulamec gaat het goed met Philae. De temperatuur is -35 °C en er is nog 24 watt energie over, zegt hij. ‘De lander is klaar om onderzoek uit te voeren.’

In de korte tijd dat er verbinding was, heeft het team 300 datapakketten van Philae ontvangen. Ook werd duidelijk dat er nog 8000 van deze pakketjes in het geheugen van Philae opgeslagen zijn. Dit duidt erop dat Philae voor zaterdagnacht al enige tijd actief was, maar de informatie niet kon verzenden. Als de data gedownload wordt, krijgt het team een beter idee van wat de lander de afgelopen dagen heeft kunnen doen.

Het team achter Philae heeft maanden aan het ontwaken van de lander gewerkt. Daarvoor zijn er reeksen korte commando’s opgesteld. Deze kunnen snel uitgevoerd worden zonder dat het veel van de batterij kost. Het team wil deze commando’s uploaden wanneer de communicatie weer loopt en op deze manier meer data over komeet 67P krijgen. Bovenaan het wensenlijstje staat informatie verkrijgen over de temperatuur en magnetische velden van de komeet. Later volgen hopelijk ook foto’s van het oppervlak.

Na de landing op 67P had Philae bodemmonsters moeten opboren om ze vervolgens te verwarmen in een oventje. Dat lukte niet en de onderzoekers hopen nu op een tweede kans. Beide operaties vergen veel van de energie die er nog is, dus er is een kans dat het weer te veel gevraagd is. Bovendien bestaat het risico dat de hachelijke positie van de lander, die nu tegen een rotswand staat, verergert door het gebruik van de boor.

Als Philae’s landing volgens plan was gegaan, zou er op dit moment waarschijnlijk al geen leven meer in hebben gezeten. Op de originele landingsplaats had de sonde namelijk in het volle zonlicht gestaan, waardoor het misschien wel drie maanden achter elkaar operaties had kunnen uitvoeren. Maar deze locatie kon Philae ook in gevaar brengen omdat de temperatuur van het komeetoppervlak stijgt wanneer 67P de zon nadert.

De onverwachtse positie zou de lander nu juist kunnen beschermen tegen de hitte. Op die manier kan Philae de hoogste temperaturen ontlopen en kan doorgaan met het onderzoeken van 67P.
Foto