Er zijn parasitaire schimmels die zich op een wel heel wrede manier vermenigvuldigen. Ze infecteren mieren, waarop deze veranderen in een soort ‘zombies’ die doen wat de schimmel wil. De schimmel draagt de mieren op om in vegetatie te klimmen en zich uiteindelijk letterlijk aan de onderzijde van bladeren of takken vast te bijten. Als de mier dat gedaan heeft, sterft deze. De schimmel blijft groeien in het vastgeklemde kadaver van de mier en produceert uiteindelijk een lange met sporen gevulde steel die letterlijk uit de kop van de mier komt groeien. De sporen vallen daarop naar beneden, alwaar deze andere mieren infecteren.
Gedacht werd dat de schimmel van een mier een zombie maakte door het brein uit te schakelen. Maar niets is minder waar, zo schrijven onderzoekers nu in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. Hun studie wijst namelijk uit dat het brein van de zombie-mier gewoon intact blijft.
De onderzoekers baseren die conclusie op een experiment waarbij ze mieren met de parasitaire schimmel infecteerden. Vervolgens bestudeerden ze de interactie tussen de schimmel en de mieren met behulp van een speciale microscoop die de cellen van de schimmels in het lijf van de mier zichtbaar maakte. Uit het onderzoek blijkt dat de cellen van de schimmel zich rap verspreiden over het lichaam van de mier en al snel te vinden zijn in het hoofd, de buik en poten. Veel van deze cellen blijken bovendien met elkaar in verbinding te staan, wat suggereert dat ze een netwerk vormen en collectief het gedrag van de gastheer – de mier – beïnvloeden. Maar hoewel er heel wat schimmelcellen direct buiten het brein werden aangetroffen, konden de onderzoekers geen enkele van de schimmel afkomstige cel in het brein van de mieren detecteren. “Normaal gesproken wordt het gedrag van dieren gecontroleerd door het brein dat signalen naar de spieren stuurt, maar onze resultaten suggereren dat de parasiet het gedrag van de gastheer perifeer beïnvloedt,” aldus onderzoeker David Hughes. “Zoals een poppenspeler aan de touwtjes van een marionet trekt om deze te laten bewegen, controleert de schimmel de spieren van de mier om de pootjes en kaken van de mier te laten bewegen.”
Het lijkt een omslachtige manier om controle te krijgen over een mier. Maar de schimmel heeft er waarschijnlijk een goede reden voor. “We denken dat de schimmel het brein behoudt, zodat de gastheer in leven kan blijven tot deze zijn laatste actie – het vastbijten, een cruciaal moment voor de voortplanting van de schimmel – heeft uitgevoerd.”
Foto