Het is een magisch moment. Idzard Silvius (60) raakt ontroerd door het vioolspel van Suzanne en Maria.

De twee musici spelen Mozart in de kamer op de intensive care-afdeling van het UMC Utrecht, waar Idzard ligt. De schooldirecteur was in maart nog kerngezond, maar kreeg een griep met ernstige complicaties. Sindsdien is hij verlamd en moet hij 's nachts beademd worden.

Terwijl een verpleegkundige de tranen uit zijn ogen veegt, bedankt Idzard de twee violistes. "Prachtig, zo mooi."

Het is een groot contrast: livemuziek in een steriele klinische omgeving met patiënten. In sommige gevallen liggen die in coma of worden ze in slaap gehouden. Toch helpt de muziek ze. Dat is de overtuiging van de musici en het team achter het project MuzIC onder wie IC-verpleegkundige Lorette Gijsbers. "Vroeger brachten we patiënten op de intensive care in slaap en nu proberen we ze zo vitaal mogelijk te houden, omdat dat op termijn beter is."

Het idee achter het project is dus dat de muziek bijdraagt aan het herstel na het vaak ingrijpende verblijf op een intensive care-afdeling. Artur Jaschke is als klinisch neuropsycholoog ook betrokken bij het project. "We weten dat muziek het brein stimuleert. Mensen herstellen beter omdat het brein het lichaam activeert. Ik noem het een bypass van het brein."

Er wordt al veel op andere afdelingen in ziekenhuizen muziek gespeeld. Daar herstellen mensen beter. "De vraag is of we dit door kunnen vertalen naar mensen die op de intensive care liggen", zegt Artur Jacschke. "Pillen eruit, muziek erin. Toppie!"

Voor muzikanten als Maria Eldering is het iedere keer weer bijzonder. Ze staat normaal op festivals of in een concertzaal, maar nu aan het bed van een, soms doodzieke, patiënt.

"Als je op een podium staat wil je graag applaus. Maar als je hier staat en je speelt voor iemand en ziet hoe iemand reageert dan is dat het beste applaus dat je kunt krijgen."

"En het zorgt er toch voor dat er een stukje menselijkheid terugkeert op zo'n afdeling", vult haar collega Suzanne Groot aan.

Het project loopt in het UMC Utrecht en het Spaarne Gasthuis in Haarlem en moet duidelijk maken hoeveel baat IC-patiënten hebben bij livemuziek. Ook al weet violiste Maria Eldering dat niet iedereen zit te wachten op een ongevraagd optreden.

"Je kunt niet zomaar een kamer inlopen, je moet goed weten of iemand het wil en van wat voor muziek iemand houdt. Maar we weten dat het angst, stress en pijn kan verminderen. Als je naar de toekomst gaat kijken hopen we dat het iets gaat betekenen in de nazorg. Hoe dat precies gaat werken gaan we nu meten. Daarvoor gaan we de komende anderhalf jaar spelen in Utrecht en Haarlem."

Idzard Silvius mag de IC-afdeling in Utrecht bijna verlaten. Hij gaat naar een revalidatiecentrum in Wijk aan Zee. Het optreden van Maria en Suzanne heeft hem goed gedaan.

"Livemuziek is toch heel anders dan uit een radio", vertelt hij. "Dat raakt je in je hart. We weten natuurlijk dat muziek een positieve werking heeft op iedereen. Ik vond het heel indrukwekkend en ook heel mooi."
Foto