Het Londense veilinghuis Sotheby's denkt twee vingerafdrukken van Rembrandt te hebben aangetroffen op een schilderij dat volgende maand in de verkoop gaat. Het gaat om een schilderij dat Rembrandt rond 1655 maakte. Het werk staat bekend als een studie met daarop een biddende jongeman die Jezus zou voorstellen.
De ontdekking werd gedaan bij recent onderzoek en restauratiewerkzaamheden. De afdrukken, mogelijk van de duim van Rembrandt, werden gevonden in de originele verflaag in een benedenhoek van het schilderij. Over die laag zaten nog overschilderings- en vernislagen.
Er worden vaker vingerafdrukken gevonden op vernislagen, maar dat de afdrukken op de originele verflaag zitten is bijzonder. Dat betekent dat het natte doek tijdens het schilderen is aangeraakt, wat erop kan duiden dat de afdruk van de Hollandse Meester zelf is.
"Er zit gewoon een vingerafdruk in de natte verf, onderaan het schilderijtje. Dat is best onvoorzichtig van de maker, zegt restaurator Michel van de Laar, een van de ontdekkers van de afdrukken.
"Rembrandt gebruikte verf die heel snel droogde, dus die natte verf moet ook heel snel zijn gedroogd", zegt Van de Laar. Volgens hem heeft de natte laag hooguit een nacht hoeven drogen. "Het idee is dat dit schilderijtje een schetsje is. Het is snel geschilderd, in one go zou je kunnen zeggen."
Van de Laar is er daarom van overtuigd dat de afdrukken van de maker zijn en weet vrijwel zeker dat dat Rembrandt is, al zijn er verder geen vingerafdrukken van hem bekend, dus er is geen vergelijkingsmateriaal. Zijn zekerheid baseert hij op de hoge snelheid waarmee het schilderij is gemaakt, de positie van de ogen, mond en haren van de jonge man, en het lage perspectief dat is gebruikt. Al die eigenschappen zijn volgens hem typisch voor Rembrandt.
De afdrukken werden ontdekt toen het schilderij een paar jaar geleden vanuit een privécollectie zou worden tentoongesteld. Vorig jaar is er een wetenschappelijke publicatie over de aangeraakte verflaag geschreven. "Maar daar is alleen op heel hoog niveau in de wetenschappelijke kunsthistorische wereld over gepubliceerd", zegt Van de Laar.
De aanstaande verkoop heeft ertoe geleid dat de wetenschappelijke publicatie nu bij een breed publiek terechtkomt. Het schilderij gaat 5 december onder de hamer bij Sotheby's in Londen. Het veilinghuis verwacht dat het werk zo'n 7 miljoen euro gaat opbrengen.
Foto