Russische tanks blijken kwetsbaar voor vijandelijk vuur. Zodra de tanks op de verkeerde plek worden geraakt, schieten de koepels als een duveltje uit een doosje de lucht in. Op allerlei plekken in Oekraïne zie je de koepels naast wrakstukken van tanks liggen. De reden: een ontwerpfout. Het maakt de tanks een makkelijk doelwit, dat terwijl dit zwakke punt al jaren bekend is bij de Russen én het Westen.

Het zijn bizarre beelden. Een koepel van een Russische tank die de vijfde verdieping van een flat in Marioepol heeft doorboord. De niet geverifieerde video gaat rond op sociale media. Bevestigd of niet: het zet het zwakke punt van de pantserauto nog maar eens voor het voetlicht.

Het zit zo. Rusland gebruikt drie verschillende tanks: de T-80, T-72 en T-90. Bij al die tanks is de munitie opgeslagen in de koepel. Daardoor kan munitie snel en automatisch worden geladen in de loop.

Anders dan bij westerse tanks hebben deze Russische wagens bovendien maar drie bemanningsleden in plaats van vier. Dit alles maakt dat de tank een stuk lager is dan Westerse varianten.

"Daardoor word je minder snel gezien", legt defensiespecialist Patrick Bolder van het Haagse centrum voor Strategische Studies uit. "Je kunt gemakkelijker achter gebouwen en schuurtjes staan zonder dat je wordt gezien. Dat is een voordeel."

Maar, er zit een nogal grote adder onder het gras voor de Russen. "Als je het voertuig met een antitankraket op het juiste punt raakt, ontploft alle munitie in de tank tegelijk", zegt Bolder. "Zo schakel je ook direct alle bemanningsleden uit."

Door de ontploffing van al die munitie ontstaat een enorme luchtdrukgolf. En daar heb je het duveltje: de koepel schiet van de tank af, omhoog de lucht in, tolt en komt neer naast de tank.
Foto

Westerse tanks werken anders, weet Bolder. "De munitie zit daar opgeslagen achter een luik. Aan de achterkant zijn ook deuren, waardoor de overdruk ergens anders heen kan." Het maakt de tanks logger maar de bemanning is veiliger. Ook niet onbelangrijk: de koepels blijven erop zitten bij een aanval.

Een fatale ontwerpfout van de Russen, die snel zou moeten worden verholpen zou je denken. Maar zo makkelijk is dat niet. "De Russen zitten vast aan een bepaald ontwerp. De T-72 is al behoorlijk oud, maar de T-90 is nieuwer. Het ontwerp is niet aangepast omdat militair materieel heel duur en moeilijk is om te ontwikkelen. Ze hebben de tanks daarom wel gemoderniseerd maar niet in ontwerp aangepast."

De ontwerpfout werd al in de jaren 90 door het Westen ontdekt, tijdens de Golfoorlog in Irak. Daar werd de Russische T-72 tank gebruikt door het Iraakse leger, schrijft CNN. De opvolger, T-90, is nog altijd even kwetsbaar.

Ondanks dit alles, lijkt Rusland dit zwakke punt van de tanks niet als een probleem te zien. "Ze hebben er duizenden. In die massa ligt ook de kracht van Rusland." Van dat grote aantal zouden er nu zo'n driehonderd zijn verwoest – en zonder koepel – op Oekraïense gronden zijn achtergelaten.