De worteloogst van boer Cornelis uit Ooltgensplaat in Zuid-Holland bezorgt hem al maanden buikpijn. Zeker 50.000 kilo – waarschijnlijk meer – blijft bij hem achter omdat de wortels te lang, te dik, te groot of een beetje lelijk zijn. "Het zijn wortels die fantastisch smaken. Iedereen die ze uit zijn moestuin zou halen, zou er super blij mee zijn."

"Je betaalt voor de kilo's en hoe ze eruit zien. De smaak en hoe ze geteeld worden, doet er vaak niet zo toe", zegt Cornelis. En de grote hoeveelheid wortels die wel werd afgenomen, werd niet volledig betaald. Zo'n 40 procent werd vanwege een plekje of schrammetje alsnog afgekeurd, vertelt de boer.

Dat zoveel wortels dit jaar niet aan het schoonheidsideaal voldoen heeft volgens hem te maken met het koude, natte voorjaar. Daardoor konden ze pas laat, begin mei, worden gezaaid.

Na het natte voorjaar kwam een behoorlijke droge periode. "Toen het droog werd, bleef het droog", zegt Cornelis. "We hebben heel erg ons best gedaan om de wortels toch water te geven en te zorgen dat ze netjes stonden. Maar het was een beetje een raar jaar, waardoor ze wat minder mooi en egaal zijn."

En als een wortel niet de juiste grootte of vorm heeft, past het bijvoorbeeld niet goed in een zakje, of kan het niet goed worden verwerkt in machines.

'Belachelijk', noemt Thibaud van der Steen van het bedrijf No Waste Army de grote hoeveelheid afgekeurde wortels. Het bedrijf zet zich in om voedselverspilling tegen te gaan. "Boer Cornelis doet zijn stinkende best als biologische boer", schrijft hij op LinkedIn.

Van der Steen verbaast zich over hoeveel groenten in de afvalverwerking belandt of als veevoer dient. "En Cornelis is één teler met één oogst, maar hij is lang niet de enige."

Dat heeft volgens hem alles te maken met het perfecte plaatje in de supermarkt. "Als je vanaf kinds af aan alleen maar perfecte glanzende appels krijgt, dan raak je daaraan gewend", zegt hij. "Onze perceptie is daardoor dat het niet goed is als een stuk fruit of groente een andere vorm heeft."

"We hebben een te hoge standaard gecreëerd", stelt boer Cornelis. Toch wil hij niet zomaar met de vinger naar de grote supermarkten wijzen. "Tuurlijk hebben zij invloed, maar ik zie het meer als iets wat we met elkaar hebben gecreëerd. We willen perfecte, mooie producten."

Hij hoopt vooral dat mensen beter gaan nadenken bij de keuzes die ze in een winkel maken en wat vaker voor de duurzame optie gaan. En de duurzame optie is niet altijd de winnaar van de schoonheidsprijs.

Cornelis benadrukt dat het niet de bedoeling is dat iedereen nu met een boodschappenmandje langskomt voor een setje wortels, aangezien het voor het boerenbedrijf ook werkbaar moet blijven. Hij verwelkomt het liefst mensen die 1000 kilo of meer willen kopen. "Maar als je 500 kilo koopt om uit te delen aan familie en vrienden, dan kan dat wel."

No Waste Army heeft inmiddels 6000 kilo wortels bij Cornelis gekocht. Mensen met een abonnement op de voedselbox van het bedrijf zullen de wortels binnenkort kunnen proeven. Het bedrijf staat ook in contact me grote afnemers om nog meer 'imperfecte' wortels bij de boer af te nemen.
Foto