Wetenschappers hebben een verbluffende ontdekking gedaan over de structuur van walvisgezang. Het blijkt dat de liederen van bultrugwalvissen dezelfde statistische patronen volgen als menselijke taal.

Een internationaal onderzoeksteam, onder leiding van wetenschappers van de Hebrew University, de University of St Andrews en de University of Edinburgh, analyseerde acht jaar aan opnames van walvisgezang uit Nieuw-Caledonië. Ze gebruikten hiervoor vernieuwende methodes die zijn geïnspireerd op hoe baby's woorden leren herkennen in spraak.

De onderzoekers ontdekten dat het gezang van bultrugwalvissen bestaat uit terugkerende elementen die een specifiek statistisch patroon volgen. Dit patroon was tot nu toe alleen bekend van menselijke talen. Het is voor het eerst dat zo'n patroon is aangetroffen bij een niet-menselijke diersoort.

Mensen en walvissen verschillen sterk
Wat deze ontdekking bijzonder maakt, is dat mensen en walvissen evolutionair ver van elkaar af staan. Toch hebben ze één belangrijk ding gemeen: beide soorten geven hun communicatiesysteem cultureel door aan volgende generaties. Bij mensen gebeurt dit door het leren van taal, bij walvissen door het doorgeven van zangpatronen.

De onderzoekers zeggen dat walvisgezang geen taal is zoals wij die kennen; het mist betekenis zoals woorden die hebben. Het lijkt meer op muziek. “Of de walvissen zelf de gevonden patronen ook als betekenisvol ervaren, blijft nog een open vraag”, zegt een van de onderzoekers.

Deze bevinding daagt het lang gekoesterde idee uit dat menselijke taal uniek is in zijn soort. Het toont aan dat vergelijkbare communicatiepatronen kunnen ontstaan wanneer complexe gedragingen cultureel worden doorgegeven, ongeacht de soort.

De studie opent ook nieuwe perspectieven voor het onderzoek naar taalontwikkeling. Het laat zien dat we niet alleen naar onze naaste verwanten zoals primaten moeten kijken, maar ook naar evolutionair verre soorten die vergelijkbare communicatiesystemen hebben ontwikkeld.