Waarom zijn sommige mensen zo overtuigd van hun gelijk en anderen juist heel flexibel in hun denken? Het antwoord blijkt in onze hersenen te liggen. Een onderzoek van de Universiteit van Cambridge laat zien dat het niet zozeer gaat om wat je denkt, maar hoe je hersenen zijn 'bedraad'.

Neurowetenschapper Leor Zmigrod deed jarenlang onderzoek naar het verband tussen hersenstructuur en vastgeroeste denkpatronen. Ze ontdekte dat mensen die moeite hebben met het aanpassen van hun mening, een andere hersenstructuur hebben dan flexibele denkers. Het verschil, zegt ze in een interview met de krant New York Times, zit vooral in de manier waarop hun hersenen met dopamine omgaan, een stofje dat belangrijk is voor ons beloningssysteem.

Wat het extra interessant maakt: deze verschillen zijn zelfs al te zien bij kinderen. Al in de jaren veertig bleek dat kinderen met starre denkbeelden verhalen anders onthouden dan hun meer open-minded leeftijdsgenootjes. Ze pasten de details onbewust aan om ze te laten kloppen met hun eigen overtuigingen.

Ook blijkt dat mensen met een starre denkwijze anders reageren op verandering. In een simpel kaartspel, waarbij de regels plotseling werden aangepast, hielden ze koppig vast aan de oude regels. Flexibele denkers stapten moeiteloos over op de nieuwe situatie.

Maar het meest verrassende komt nog: mensen met verschillende politieke voorkeuren blijken zelfs verschillen te hebben in de grootte van bepaalde hersengebieden. De amygdala bijvoorbeeld, een belangrijk emotiecentrum in de hersenen, is anders ontwikkeld bij conservatieve denkers dan bij progressieve mensen.

Betekent dit dat we gevangen zitten in onze biologie? Gelukkig niet, zegt Zmigrod. Ook al heb je misschien een aanleg voor star denken, je kunt altijd leren om flexibeler te worden. Het is vergelijkbaar met sporten: sommige mensen hebben van nature meer aanleg, maar iedereen kan met oefening vooruitgang boeken.

Het onderzoek kan ons vooral helpen om beter te begrijpen waarom discussies over belangrijke onderwerpen soms zo moeizaam verlopen. En dat is vandaag de dag relevanter dan ooit.